امیرمؤمنان (ع) در کلام امین مؤمنان (ص)
فاطمه دختر اسد چند روزی است وارد کعبه شده است واینک پس از سه روز دیوار خانه خدا شکافته میشود و ابوطالب را خنده ای و آن سو دورتر محمد گویی تمام دنیا را به او داده اند وقتی دختر اسد فرزندش را به آغوش مهربان محمد میسپارد، بناگاه صوت زیبای قرآن علی اعلا به گوش میرسد. پس از خواندن تورات، انجیل و زبورو ...قد افلح المومنون...کیست این کودک باید از زبان نزدیکترین شخص یعنی نفسش که همان رسول خداست بشنویم. پای سخن پیامبر رحمت مینشینیم تا برایمان از علی(ع) بگوید.
ایمان علی(ع)
ایمان علی(ع) زبانزد عام و خاصّ است و راویان احادیث از شیعه و سنی سخنان بی شماری از پیامبر اکرم(ص) در وصف ایمان علی(ع) نقل کرده اند؛ از جمله پیامبر(ص) فرمودند: اولین کسی که به من ایمان آورد و رسالت مرا تصدیق نمود و با من نماز گزارد، علی بود. و نیز در شأن نزول آیه «وَ السّابِقُونَ السَّابِقُونَ اوُلئکَ الْمُقَرَّبُون» فرمودند: منظور از سبقت گیرندگان در این کلام خداوند، علی(ع) است. ولی اوج وصف ایمان علی(ع) را میتوان در این جمله رسول خدا مشاهده کرد: ای علی! ایمان با وجود تو سرشته شده و با گوشت و خون تو آمیخته شده، همان گونه که با گوشت و خون من آمیخته شده است.
انفاق در راه خدا
از خصلت های خوب در فرهنگ اسلام- که همواره مورد سفارش قرآن بوده است- انفاق و بخشش به مستمندان است. اولیای خدا نیز خود را نسبت به این فرهنگ قرآنی پایبند نموده اند. علی(ع) نمونه بارز و آشکار این روش پسندیده است و قرآن کریم در موارد متعدد، از این روش پسندیده حضرت به نیکی یاد کرده است؛ از جمله در سوره بقره آمده است: کسانی که مالشان را در شب و روز و نهان و آشکار انفاق میکنند، نزد پروردگارشان پاداش نیکو خواهند داشت. مفسران نقل کردهاند این آیه در شأن علی(ع) نازل شده است؛ که چهار درهم نقره را یکی در شب، یکی در روز و یکی در پنهان و یکی آشکارا صدقه داد و این کار همیشگی او بود.
پذیرایی از میهمان
ابن عباس میگوید: مردی نزد پیامبر خدا(ص) آمد و از گرسنگی شکایت کرد. حضرت چون غذایی در خانه خود نداشتند، برخاستند و از مردم سؤال کردند: آیا کسی هست این مرد را امشب میهمان کند؟ علی(ع) عرض کرد: بله، ای رسول خدا من میزبان او خواهم بود. آن گاه او را به خانه آورد و از فاطمه(س) غذا خواست. حضرت زهرا پاسخ داد: به جز غذای بچّه ها چیز دیگری نداریم؛ ولی میتوانیم با آن از میهمان پذیرایی کنیم. امام فرمود: بچه ها را بخوابانید و غذا را به میهمان دادند. فردای آن روز نزد رسول خدا آمدند و ماجرا را برای پیامبر(ص) نقل کردند. با اندک فاصله ای این آیه نازل شد: آنانی که ایمان در قلبشان جای گرفته است، با اینکه خود نیازمندند، دیگران را بر خود مقدم میدارند.
زهد علی(ع)
علی(ع) در زهد بی مانند بود و از خوراک و پوشاک دنیا به کمترین قناعت میکرد. او در زهد چنان بود که پیامبر اکرم(ص) میفرمایند: ای علی! خداوند عالم تو را به زینتی آراسته است، که کسی از بندگان را هرگز به آن زینت نکرده است و آن آرایه زهد تو است. در جای دیگر میفرماید: علی زاهدترین مردم در دنیاست.
فاتح خیبر
در جنگ خیبر پس از آنکه قلعه معروف قموص، که از دژهای خیبر بود، به محاصره مسلمانان در آمد، هشت روز پیاپی سرداران حمله میکردند، ولی پیروزی به دست نمی آمد. نزد پیامبر(ص) آمدند و حضرت فرمود: فردا پرچم را به دست کسی میدهم، که هرگز از نبرد نمی گریزد و پشت به دشمن نمی کند. او کسی است که خدا و رسول را دوست میدارد و خدا و رسولش نیز او را دوست دارند. خداوند این دژ را به دست او میگشاید. فردای آن روز، هنگام طلوع آفتاب، یاران دور خیمه پیامبر(ص) گرد آمدند تا ببینند این افتخار شامل حال چه کسی میشود. پیامبر(ص) از خیمه بیرون آمد و علی(ع) را خواست و علی(ع) پرچم اسلام را به دست گرفت و با از جا کندن در قلعه خیبر، آنجا را فتح نمود.
شناخت علی(ع)
علی شناسی درسی است که در مکتب وحی باید آموخت، زیرا او در کمالات چنان پیش رفته و اوج گرفته است که انسانهای عادی قادر به شناخت او نیستند. از این رو پیغمبر گرامی اسلام میفرمایند: ای علی! هیچ کس جز من و تو خداوند را چنان که باید نشناخت و تو را نیز، کسی جز من و خدا نشناخت.
عدالت علی(ع)
علی(ع) میفرماید: به خداوند بزرگ و توانا سوگند، اگر حسن و حسین، دو فرزند دلبندم، دلی را بناحق بیازارند، یا دیناری به ستم از دیگران بستانند، با همان شمشیری که بت پرستان را از پای در آوردم، نوادگان پیغمبر(ص) را هم ادب خواهم کرد.
علی(ع) و قرآن
محمد جواد مغنیه، دانشمند لبنانی، در تشریح این روایت پیامبر اسلام(ص) که فرمودند: علی با قرآن است و قرآن با علی؛ و این دو از هم جدا نمی شوند، تا روز قیامت که مرا کنار حوض کوثر ملاقات کنند، میگوید: از این گفتار پیامبر(ص) نتیجه میگیریم:
یک: گفته خدا و رسولش با سخن علی(ع) از جهت حجیت و لزوم اطاعت یکی است.
دو: علی(ع) به حقایق قرآن و دقایق آیات آن دانا بوده و از تمام علوم قرآن آگاهی داشته است.
سه: علی مانند قرآن از هر خطا و لغزشی مصون است.
چهار: علی به جاودانگی قرآن جاوید است.
پنج: قرآن نیازمند علی(ع) است، همان گونه که علی(ع) نیازمند قرآن است؛ زیرا معنای ملازمت و همبستگی دو چیز احتیاج هر کدام به دیگری است.
عبادت علی(ع)
ابن ابی الحدید میگوید: علی(ع) از جهت عبادت از همه کس عابدتر و نماز و روزهاش از همه کس بیشتر بود. سپس میگوید: درباره این مرد چه میاندیشید که آن قدر مواظب نماز و عبادت خود بود، که در یکی از شبهای ترسناک صفّین به نام «لَیْلَةُ الْهَریر» سجاده خود را در میان دو لشکر پهن کرد و در میان رگبار تیرهای دشمن، به نماز ایستاد و هرگز نترسید و تا پایان نماز تکان نخورد.
اعجاز کلام علی(ع)
شیخ محمد عَبْدُه، شارح نهج البلاغه و از اصلاحگران عصر حاضر، میگوید: از کلمات علی(ع) نه فقط روح بلاغت، فصاحت، حکمت و فضیلت را میتوان مشاهده کرد، بلکه اعجاز را میتوان دید. آن بزرگوار گاهی با کلمات خود انسان را به ملکوت اعلی سیر میدهد و زمانی متوجه اوضاع مادی میسازد. شجاعت و صلابت را به نحوی مجسم میسازد، که پشت مردان بی باک را به لرزه درمی آورد. در مقابل، رحم و شفقت را به گونه ای مجسم میسازد که قلب هر مخلوق سنگدلی هم اندوهگین میشود.
فصاحت کلام
معاویه درباره فصاحت علی(ع) سوگند یاد میکند و میگوید: کسی جز علی ابن ابیطالب فصاحت و بلاغت را میان قریش رسم نکرد. آنگاه میگوید: اگر زبان آوران عرب گرد هم آیند، سزاوار است در برابر فصاحت گفتار فرزند ابی طالب سر تعظیم فرود آورند.
منبع:قدس آنلاین
توصیههای حاج آقا تهرانی درباره روز عرفه
مرحوم آیتالله حاج آقا مجتبی تهرانی در ایام حیات با برکت خود همواره با رهنمودهایی که برگرفته از معارف عمیق دینی است چراغ راهی برای اقشار مختلف مردم به ویژه نسل جوان بود و در مناسبتهای مختلف برای استفاده از فرصتها توصیه میکردند.
به گزارش فرهنگ نیوز، مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی رهنمودهایی در مورد شب و روز عرفه دارند که در ادامه میآید:
روز عرفه، روز درخواست از خداوند
در روایتی است که از پیغمبر اکرم نقل شده است که خداوند وحی فرستاد به بعضی از پیامبرانش که این متن وحی الهی است که بر فرض که اهل هفت آسمان و تمام زمین، همگی از من درخواست کنند و به هرکدام هرچه که خواستند را بدهم، از خزانه، حکومت و فضل الهی ذره ای کاسته نمیشود؛ حتی مثل یک بال پشه هم از خزانه من کم نمیشود؛ و چه طور ممکن است که از فضل الهی کاسته شود در حالی که من سردمدار آن هستم!؟
امشب را قدر بدانید!
از غروب شب عرفه تا غروب روز عرفه زمان بسیار بزرگی است. این را گفتم تا امشب که به حسب ظاهر شب عرفه است و موقعیت بسیار خوبی است، هم دعا کنید و هم به اعمال صالحه مشغول شوید! این را هم بدانید که دعاهایی که میکنید اگر برای دیگران باشد، چیز بیشتری نصیبتان میشود.
خدا کند یکی از آن کسانی که شما دعا میکنید من باشم...
روز امید خوشبختی برای همه
روایتی دیگری از زین العابدین صلوات الله علیه آمده که محدث قمی هم آن را در مفاتیح نقل کرده است؛ در آن روایت آمده است که روز عرفه بود و حضرت دیدند که سائلی دارد از مردم، یعنی غیر خدا، درخواست میکند؛ حضرت به او فرمود: وای بر تو! در چنین روزی از غیر خدا تقاضا و درخواست میکنی!؟ و حال آنکه امید میرود در چنین روزی فضل الهی شامل طفلهایی شود که در رحم مادر هستند. امید است که اینها خوشبخت و سعادتمند شوند.
روز عرفه، روز درخواست و بخشایش
یکی از آن مقاطعی که این اسلحه بردش بیشتر است و در اجابت سرعت دارد، روز عرفه است. حتی تعبیر امام باقر(علیهالسلام) این است که اصلا روز عرفه، روز دعا و درخواست از خداوند است. یعنی در این مقطع زمانی بخصوص سرعت اجابت دعا بیشتر است.
حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمودند: اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگیرد غفران برای او نیست مگر آنکه عرفه را درک کند. از این روایت دو مطلب به دست می آید: یکی، عظمت ماه مبارک رمضان از نظر گسترش مغفرت الهی است که همه را در بر میگیرد. دوم، عظمت عرفه است. در ماه مبارک رمضان، زمان مطرح است. ممکن است برای عرفه هم زمان مطرح باشد؛ یعنی روز خاص و هم مکان مورد نظر باشد که آن زمین عرفات است. ولی مسلما زمان در اهمیت موضوع دخالت دارد که روز عرفه است. از لحاظ قید زمان، اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگرفت، مسلما اگر در روز عرفه از خداوند طلب مغفرت کند مورد مغفرت الهی قرار خواهد گرفت.
فضیلت زیارت امام حسین در عرفه
مسأله مهم در روز عرفه زیارت امام حسین(علیهالسلام) است که در حدیث آمده است خداوند قبل از آنکه به سرزمین عرفات نظر کند، به زائرین امام حسین(علیهالسلام) نظر میافکند و این نظر افکندن در زمانهای حساس و سرنوشتساز مانند شب قدر، عید فطر، عید قربان و عید غدیر است که افضل اعمال در این زمانها زیارت امام حسین(علیهالسلام) است.
این روز را از دست ندهید!
هر لحظهای از لحظات این روز برای ما گران بها است؛ به خصوص برای دعا و درخواست از خداوند. این فرصت بهترین فرصت است. پس این فرصت را از دست ندهید! به خصوص از ظهر تا هنگام غروب را که در روایات وارد شده است. بدانید اگر می خواهید مشکلاتتان را حل کنید بیایید این چند ساعت را درِ خانه خدا بروید و از او بخواهید؛ چه حاجت های مادی را و چه معنوی را، همه را از او بخواهید. چون امروز برد دعا خیلی زیاد است. بخصوص درباره دیگران اگر دعا کنید، ما در روایت داریم که خدا چند هزار برابر به شما اعطا می کند.
اثر دعا برای دیگران و پشت سر آنها
درباره دعا کردن هم بگویم که در روایتی از امام باقر علیه السلام آمده است که حضرت فرمودند: سریعترین دعایی که به هدف اجابت می رسد، دعایی است که یک برادر مؤمن، برای برادر مؤمن دیگرش می کند و پشت سر او برایش از خدا خیر می خواهد؛ نه در حضورش. یعنی هرکس برای دیگری دعا کند، به سرعت به اجابت می رسد. وقتی این شخص شروع می کند به دعا کردن برای برادر مؤمنش و پشت سر او، آن فرشته ای که برای گرفتن دعاها موکل شده است، جواب می دهد: این چیزی که برای برادرت خواستی، برای خودت دو برابرش برآورده شد. یعنی همین که برای دیگری خیر خواستی و دعایش کردی، برای خودت دو برابرش منظور و مستجاب می شود
ویژه نامه شهادت امام جواد (ع)
آگاهیهای تاریخی درباره زندگی امام جواد علیه السلام چندان گسترده نیست؛ زیرا افزون بر آن که محدودیتهای سیاسی همواره مانع از انتشار اخبار مربوط به امامان معصوم علیه السلام می گردید، تقیه و شیوه های پنهانی مبارزه که برای " حفظ امام و شیعیان از فشار حاکمیت" بود، عامل مؤثری در عدم نقل اخبار در منابع تاریخی است. افزون بر آن، زندگی امام جواد علیه السلام چندان طولانی نبوده است که اخبار فراوانی هم از آن در دسترس ما قرار گیرد.
و نیز گفتنی است، زمانی که امام رضا علیه السلام به خراسان برده شد، هیچ یک از اعضای خانواده خود را به همراه نبرد و در آنجا تنها زندگی می کرد. و از اخبار مربوط به شهادت امام رضا علیه السلام چنین بر می آید که امام جواد علیه السلام آن هنگام در مدینه اقامت داشت و تنها برای غسل پدر و اقامه نماز به آن حضرت در طوس حضور یافت.
هنگامی که مأمون بعد از شهادت امام رضا علیه السلام در سال 204 به بغداد بازگشت، از ناحیه حضرتش اطمینان خاطر پیدا کرده بود، ولی این را می دانست که شیعیان پس از امام رضا علیه السلام فرزند او را به امامت خواهند پذیرفت و در این صورت خطر همچنان بر جای خود خواهد ماند. او سیاست کنترل امام کاظم علیه السلام توسط پدرش را- که او را به بغداد آورده و زندانی کرده بود- به یادداشت و با الهام از این سیاست، همین رفتار را با امام رضا علیه السلام در پیش گرفت، ولی با ظاهری آراسته و فریبکارانه، به گونه ای که می کوشید نه تنها در ظاهر امر مسأله زندان و مانند آن در کار نباشد، بلکه با برخورد دوستانه، چنین تبلیغ شود که او علاقه و محبت ویژه نیز به ایشان دارد. اینک نوبت امام جواد علیه السلام فرا رسیده بود تا به نحوی کنترل شود. مأمون برای انجام این هدف، دختر خود را به عقد وی درآورد و او را داماد خود کرد. از همین رهگذر بود که مأمون به راحتی می توانست از طرفی امام را در کنترل خود داشته باشد و از طرف دیگر آمد و شد شیعیان و تماس های آنان را با آن حضرت زیر نظر بگیرد.
بر اساس برخی نقلها، مأمون پس از ورود به بغداد- در سال204- بلافاصله امام جواد علیه السلام را از مدینه به بغداد فراخواند.(1) افزون بر این، مأمون متهم بود که امام رضا علیه السلام را به شهادت رسانده است. اکنون می بایست با فرزند وی به گونه ای رفتار کند که از آن اتهام نیز مبرّی شود.
از روایتی که شیخ مفید از ریان بن شبیب نقل کرده، چنین بر می آید: موقعی که مأمون تصمیم به ازدواج ام فضل با امام جواد علیه السلام گرفت، عباسیان برآشفتند؛ زیرا ترس آن داشتند که پس از مأمون، خلافت به خاندان علوی برگردد، چنانکه درباره امام رضا علیه السلام هم به سختی دچار همین نگرانی شده بودند.(2) ولی به طوری که از دو روایت فوق برمی آید، آنان مخالفت خود را به گونه دیگری وانمود کرده و گفتند: دختر خود را به ازدواج کودکی درمی آورد که :" لَم یتَفَقَّهُ فی دینِ الله ولا یعرف حلاله من حرامه ولا فرضاً من سنّته"؛کودکی که تفقه در دین خدا ندارد، حلال را از حرام تشخیص نمی دهد و واجب را از مستحب باز نمی شناسد.
مأمون در مقابل این برخورد، مجلسی برپا کرد و امام جواد علیه السلام را به مناظره علمی با یحیی بن اکثم، بزرگترین دانشمند و فقیه سنی آن عصر، فراخواند تا بدین وسیله مخالفان و اعتراض کنندگان عباسی را به اشتباه خود آگاه کند.(3) این در حالی بود که بنا به این دو روایت، هنگام عقد ازدواج ام فضل با امام جواد علیه السلام هنوز به آن حضرت " صبی" اطلاق می شده است.
ویژه نامه ولادت امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام)
از کریمه تا کریم - ویژه نامه دهه کرامت (ولادت حضرت معصومه تا امام رضا(ع)