شناخت نامه حضرت عبدالعظیم علیه السّلام
حضرت
عبدالعظیم حسنی علیه السّلام ، یکی از شخصیت های بزرگ علمی ، عملی و جهادی
است که تاکنون آن گونه که شایسته است ، شناخته نشده است .
در مقدّمه حکمت نامه حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ،
موضوعاتی چون : شخصیت خانوادگی، ویژگی های علمی و عملی ، هجرت به شهرری و
وفات ایشان در این شهر ، بررسی شده اند .[1]
یک. تبار
تبار حضرت عبدالعظیم علیه السّلام با چهار واسطه ، به سبط اکبر
پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و خاندان وحی می رسد . احمد بن علی
نجاشی – که یکی از ارکان علم رجال است -، درباره نسب آن بزرگوار می نویسد :هنگامی که جنازه او را برای غسل برهنه
می کردند ، در جیب لباس وی نوشته ای یافت شد که در آن ، نسبش ، این گونه
ذکر شده بود : من ابوالقاسم ، عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید
بن علی بن حسن بن علی بن ابی طالب هستم .
[2]
براساس این نسخه از رجال النجاشی ، در نسب ایشان ، میان وی و امام حسن علیه
السّلام ، پنج نفر واسطه وجود دارد ؛ لیکن در نسخه های معتبر این کتاب[3]
، میان «زید» - یعنی جدّ سوّم ایشان – و امام حسن علیه السّلام ، شخص دیگری
واسطه نیست . بنابراین ، نیاکان حضرت عبدالعظیم علیه السّلام به ترتیب ،
عبارت اند از :
1.
عبدالله بن علی
پدر حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ،
«عبدالله » نام داشت و مادرش ، «فاطمه» دختر عقبة بن قیس بود .[4]
عبدالله ، در زمان حیات جدّش «حسن بن زید» متولّد شد و چون قبل از تولّدش ،
پدرش «علی» در زندان درگذشت ،جدّش
کفالت او را به عهده گرفت .[5]
از عبدالله ، به نقلی ، پنج پسر و به نقلی ، نُه پسر[6]
بر جای ماند که یکی از ایشان حضرت عبدالعظیم علیه السّلام بوده است .
2.
علی
بن حسن
نام جدّ اوّل حضرت عبدالعظیم علیه
السّلام ، «علی» و لقب او «سدید»[7]
است . وی همراه پسرعمویش عبدالله محض و گروهی دیگر از سادات حسینی ، در
دوران خلافت منصور بر ضدّ عبّاسیان قیام کرد . جمعی از آنان و از جمله وی ،
دستگیر و به بغداد منتقل شدند . او پس از مدّتی در زندان وفات یافت .
[8]
3.
حسن
بن زید
جدّ دوّم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ،
« حسن» نام داشت . وی تنها فرزند پسر زید بود که از بزرگان عصر خودش به
شمار می رفته ، و در بین بنی هاشم ، به بخشش ، کَرَم ، سخاوت و خدمت به
محرومان ، شهرت داشته است . وی از سوی منصور عبّاسی به ولایت مدینه گمارده
شد ؛ ولی پس از مدّتی ، مورد خشم و او قرار گرفت و به زندان افتاد
[9]
و در سال 168 ق ، در هشتاد سالگی از دنیا رفت .
[10]
4.
زید
فرزند امام حسن علیه السّلام
جدّ سوّم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ،
زید فرزند بزرگ امام حسن مجتبی علیه السّلام است . ایشان متولّی اوقاف
پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم بوده و به جلالت قدر ، کرامت طبع ،
عزّت نفس و کثرت نیکوکاری ، توصیف گردیده است . شاعران ، او را ستوده اند و
مردم از هر سو برای برخورداری از فضلش به وی روی می آورده اند.[11]
وی در یکصد سالگی ، چشم از جهان فرو بست[12]
و در محلّی به نام «حاجز» در چند منزلی مدینه دفن گردید .[13]
نگاهی گذرا به
زندگی نامه نیاکان و خاندان حضرت عبدالعظیم علیه السّلام نشان می دهد که
این خاندان ، دارای دو ویژگی برجسته بوده اند :
اوّل : مبارزه و پیکار بر ضدّ ستم و سلطه استکباریِ حاکم به جامعه اسلامی،
به گونه ای که پدر حضرت عبدالعظیم علیه السّلام در زندان از دنیا رفت و
ایشان پدر خود را ندید ، و جدّ ایشان نیز مدّتی در زندان به سر برد .
دوّم : کرامت طبع ، عزّت نفس و خدمت به محرومان .
ملقّب شدن عبدالعظیم به حضرت «السیّد الکریم» ریشه در این ویژگی خانوادگی
این بزرگوار دارد .[14]
بقیه زندگینامه درادامه مطلب
ادامه مطلب ...
