پیام ولی امرمسلمین به مسلمانان جهان به مناسبت فرارسیدن موسم حج
حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت فرارسیدن موسم حج
ابراهیمی، پیام مهمی خطاب به برادران و خواهران مسلمان در سراسر جهان صادر
نمودند. این پیام، امسال در حالی منتشر میشود که با کارشکنیهای حکّام
سعودی، زائران جمهوری اسلامی ایران در مراسم حج بیتالله الحرام حضور
ندارند.
حضرت آیتالله خامنهای در پیام امسال خود تأکید نمودند: «جهان
اسلام، اعم از دولتها و ملّتهای مسلمان باید حاکمان سعودی را بشناسند و
واقعیت هتّاک و بیایمان و وابسته و مادّی آنان را بدرستی درک کنند؛ باید
بهخاطر جنایاتی که در گسترهی جهان اسلام به بار آوردهاند، گریبان آنها
را رها نکنند؛ باید بهخاطر رفتار ظالمانهی آنان با ضیوف الرّحمان، فکری
اساسی برای مدیریّت حرمین شریفین و مسئلهی حج بکنند. کوتاهی در این وظیفه،
آیندهی امّت اسلامی را با مشکلات بزرگتری مواجه خواهد ساخت.»
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی که پیش از ظهر امروز (دوشنبه پانزدهم شهریور ۱۳۹۵) منتشر شد به شرح زیر است:
بسماللّهالرّحمنالرّحیم
و الحمدلله ربّ العالمین و صلّی الله علی سیّدنا محمّدٍ و آله الطّیّبین و صحبه المنتجبین و من تبعهم باحسانٍ الی یوم الدّین.
برادران و خواهران مسلمان در سراسر جهان!
موسم حج برای مسلمانان، موسم افتخار و شُکوه در چشم خلایق، و موسم نورانیّت دل و خشوع و ابتهال(۱) در برابر خالق است. حج، فریضهای قدسی و دنیوی و خدایی و مردمی است. از سویی فرمانِ «فَاذکُرُوا اللّهَ کَذِکرِکُم ءابآءَکُم اَو اَشَدَّ ذِکرًا»(۲) و «وَ اذکُرُوا اللّهَ فی اَیّامٍ مَعدوداتٍ»(۳) و از سویی خطابِ «اَلَّذی جَعَلناهُ لِلنّاسِ سَوآءَنِ العاکِفُ فیهِ وَالباد»(۴) ابعاد بیانتها و متفاوت آن را روشن میسازد.
در این فریضهی بینظیر، امنیّت زمان و مکان همچون نشانهای آشکار و ستارهای درخشان، دل انسانها را آرامش میبخشد و حجگزار را از محاصرهی عوامل ناامنی که از سوی ستمگران سلطهگر، همواره آحاد بشر را تهدید کرده است بیرون میکشد و لذّت ایمنی را در دورهای معیّن به او میچشاند.
حجّ ابراهیمی که اسلام به مسلمانان هدیه کرده است، مظهر عزّت و معنویّت و وحدت و شُکوه است؛ عظمت امّت اسلامی و اتّکاء آنان به قدرت لایزال الهی را به رخ بدخواهان و دشمنان میکِشد و فاصلهی آنان را با منجلاب فساد و حقارت و استضعافی که زورگویان و قلدران بینالمللی بر جوامع بشری تحمیل میکنند، برجسته میسازد. حجّ اسلامی و توحیدی، مظهر «اَشِدّآءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَمآءُ بَینَهُم»(۵) است؛ جایگاه برائت از مشرکان و الفت و وحدت با مؤمنان است.
آنان که حج را به یک سفر زیارتی ـ سیاحتی فروکاسته و دشمنی و کینهی خود با ملّت مؤمن و انقلابی ایران را در زیر عنوان «سیاسی کردن حج» پنهان ساختهاند، شیطانهایی خُرد و حقیرند که از به خطر افتادنِ مطامع شیطان بزرگ، آمریکا، به خود میلرزند. حکّام سعودی که امسال صدّ عن سبیلالله و المسجد الحرام کرده(۶) و راه حجّاج غیور و مؤمن ایرانی به خانهی محبوب را بستهاند، گمراهانی روسیاهند که بقای خود بر اریکهی قدرت ظالمانه را در دفاع از مستکبران جهانی و همپیمانی با صهیونیسم و آمریکا و تلاش برای برآوردن خواستهی آنان میدانند و در این راه از هیچ خیانتی رویگردان نیستند.
اکنون قریب یک سال از حوادث مُدهش(۷) منا میگذرد که در آن، چند هزار نفر در روز عید و در لباس احرام، در زیر آفتاب و با لب تشنه، مظلومانه جان باختند؛ اندکی پیش از آن در مسجدالحرام نیز جمعی در حال عبادت و در طواف و نماز به خاک و خون کشیده شدند. حکّام سعودی در هر دو حادثه مقصّرند؛ این چیزی است که همهی حاضران و ناظران و تحلیلگران فنّی بر آن اتّفاقنظر دارند؛ و گمان عمدی بودن حادثه نیز از سوی برخی صاحبنظران مطرح شد. تعلّل و کوتاهی در نجات مجروحان نیمهجانی که جان شیفته و دل مشتاق آنان در عید قربان با زبان ذاکر و ترنّم آیات الهی همراه بود، نیز قطعی و مسلّم است. مردان قسیّالقلب و جنایتکار سعودی آنان را با جانباختگان، در کانتینرهای دربسته محبوس ساختند و به جای درمان و کمک یا حتّی رساندن آب به لبان تشنهی آنان، آنها را به شهادت رساندند. چند هزار خانواده از کشورهای گوناگون عزیزان خود را از دست دادند و ملّتهای آنان داغدار شدند. از جمهوری اسلامی نزدیک به پانصد نفر در میان شهدا بودند. دل خانوادهها همچنان مجروح و داغدار است و ملّت همچنان غمگین و خشمگین است.
حکّام سعودی به جای عذرخواهی و پشیمانی و تعقیب قضائیِ مقصّران مستقیمِ این حادثهی هولناک، با نهایت بیشرمی و وقاحت، حتّی از تشکیل هیئت حقیقتیاب بینالملل اسلامی نیز سر باز زدند؛ به جای ایستادن در جایگاه متّهم، در جایگاه مدّعی ایستادند و دشمنیِ دیرین خود با جمهوری اسلامی و با هر پرچم برافراشتهی اسلام در مقابله با کفر و استکبار را با خباثت و سَبُکسریِ بیشتر آشکار ساختند.
بوقهای تبلیغاتی آنان اعم از سیاستمدارانی که رفتار آنان در برابر صهیونیستها و آمریکا ننگ جهان اسلام است، تا مفتیان ناپرهیزکار و حرامخواری که آشکارا برخلاف کتاب و سنّت فتوا میدهند، تا پادوهای مطبوعاتی که حتّی وجدان حرفهای هم مانع دروغسازی و دروغگویی آنان نیست، تلاش بیهوده میکنند که جمهوری اسلامی را در محرومسازی حجّاج ایرانی از حجّ امسال، متّهم نشان دهند. حکّام فتنهانگیزی که با تشکیل و تجهیز گروههای تکفیری و شرور، دنیای اسلام را گرفتار جنگهای داخلی و قتل و جرح بیگناهان کردهاند و یمن و عراق و شام و لیبی و برخی دیگر از کشورها را به خون آغشتهاند؛ سیاستبازانِ از خدا بیخبری که دستِ دوستی به رژیم اشغالگر صهیونیست داده و چشم بر رنج و مصیبت جانکاه فلسطینیان بستهاند و دامنهی ظلم و خیانت خود را تا شهر و روستای بحرین گستردهاند؛ حاکمان بیدین و بیوجدانی که فاجعهی بزرگ منا را پدید آورده و با نام خادمان حرمین، حریم حرم امن الهی را شکسته و میهمانان خدای رحمان را در روز عید در منا و پیش از آن در مسجدالحرام قربانی کردهاند، اکنون از سیاسی نشدن حج دَم میزنند و دیگران را به گناهان بزرگی که خود مرتکب شده یا تسبیب(۸) کردهاند، متّهم میکنند. آنان مصداق کامل بیان روشنگر قرآن کریمند که فرمود: وَ اِذا تَوَلّىٰ سَعىٰ فِی الاَرضِ لِیُفسِدَ فیها وَ یُهلِکَ الحَرثَ وَ النَّسلَ وَ اللّهُ لا یُحِبُّ الفَساد * وَ اِذا قیلَ لَهُ اتَّقِ اللّهَ اَخَذَتهُ العِزَّةُ بِالاِثمِ فَحَسبُهُ جَهَنَّمُ وَ لَبِئسَ المِهاد.(۹)
امسال نیز بنا بر گزارشها، علاوه بر صدّ(۱۰) حجّاج ایرانی و برخی ملّتهای دیگر، حجّاج دیگر کشورها را در محدودهی کنترلهای نامعهود(۱۱) با کمک دستگاههای جاسوسی آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار داده و خانهی امن الهی را برای همه ناامن کردهاند. جهان اسلام، اعم از دولتها و ملّتهای مسلمان باید حاکمان سعودی را بشناسند و واقعیت هتّاک و بیایمان و وابسته و مادّی آنان را بدرستی درک کنند؛ باید بهخاطر جنایاتی که در گسترهی جهان اسلام به بار آوردهاند، گریبان آنها را رها نکنند؛ باید بهخاطر رفتار ظالمانهی آنان با ضیوف(۱۲) الرّحمان، فکری اساسی برای مدیریّت حرمین شریفین و مسئلهی حج بکنند. کوتاهی در این وظیفه، آیندهی امّت اسلامی را با مشکلات بزرگتری مواجه خواهد ساخت.
برادران و خواهران مسلمان! امسال جای حجّاج مشتاق و بااخلاص ایرانی در مراسم حج خالی است، ولی آنان با قلبهای خود حاضر و در کنار حاجیان از سراسر جهان و نگران حال آنان هستند، و دعا میکنند که شجرهی ملعونهی طواغیت نتوانند گزندی به آنان برسانند. برادران و خواهران ایرانیِ خود را در دعاها و عبادتها و مناجاتهای خود یاد کنید و برای رفع گرفتاریها از جوامع اسلامی و کوتاه شدن دست مستکبران و صهیونیستها و سرسپردگان آنها از امّت اسلامی دعا کنید.
اینجانب یاد شهدای منا و مسجدالحرام در سال گذشته و شهدای مکّه در سال ۶۶ (۱۳) را گرامی میدارم و از خدای عزّوجلّ برای آنان طلب مغفرت و رحمت و علوّ درجات میکنم و با سلام به حضرت بقیّةالله اعظم (روحی له الفداء) دعای مستجاب آن بزرگوار را برای اعتلای امّت اسلامی و نجات مسلمانان از فتنه و شرّ دشمنان طلب مینمایم.
و باللّه التّوفیق و علیه التُّکلان
سیّدعلی خامنهای
آخر ذیالقعده ۱۴۳۷
۹۵/۶/۱۲
۱) تضرّع
۲) سورهی بقره، بخشی از آیهی ۲۰۰؛ «...همانگونه که پدران خود را به یاد میآورید، یا با یادکردنی بیشتر، خدا را به یاد آورید...»
۳) سورهی بقره، بخشی از آیهی ۲۰۳؛ « و خدا را در روزهای معیّن یاد کنید...»
۴) سورهی حج، بخشی از آیهی ۲۵؛ «...که آن را برای مردم، اعم از مقیم در آنجا و بادیهنشین، یکسان قرار دادیم...»
۵) سورهی فتح، بخشی از آیهی ۲۹؛ «...بر کافران سختگیر و با همدیگر مهربان...»
۶) بازداشتن از راه خدا و مسجدالحرام
۷) هراسانگیز
۸) باعث شدن، موجب شدن
۹) سورهی بقره، آیهی ۲۰۵ و ۲۰۶؛ «و چون برگردد [یا ریاستی یابد] کوشش میکند که در زمین فساد نماید و کشت و نسل را نابود سازد و خداوند تباهکاری را دوست ندارد. چون به او گفته شود «از خدا پروا کن»، نخوت او را به گناه کشاند. پس جهنّم برای او بس است، و چه بد بستری است.»
۱۰) بازداشتن، مانع شدن
۱۱) غیر متداول، غیر معمول
۱۲) میهمانان
۱۳) فاجعهی جمعهی خونین مکه، نمونهای دیگر از خصومتهای آمریکا است که در روز ۹ مرداد ۱۳۶۶ (۶ ذیالحجه ۱۴۰۷ ق) در موسم حج و پس از مراسم برائت از شرک و مشرکین توسط حکام رژیم آل سعود روی داد و ضمن هتک حرمت آن حرم امن الهی، نزدیک به چهارصد ایرانی و غیر ایرانی -که اکثراً زنان بودند- به شهادت رسیدند و چندین برابر این تعداد نیز مجروح شدند.
اطلاعنگاشت | ازدواج موفق
حضرت آیتالله خامنهای در ابلاغیهی سیاستهای کلی خانواده، «ترویج ازدواج موفق و آسان برای جوانان» را یکی از مواردی دانستند که جهت حرکت نظام باید معطوف به آن باشد. به همین مناسبت و همزمان با روز ازدواج (روز اول ذیالحجه) پایگاهاطلاعرسانی KHAMENEI.IR مجموعه نظرات رهبر انقلاب اسلامی دربارهی ازدواج را در این اطلاعنگاشت مرور میکند.
منبع:khamenei.ir
ابلاغ سیاستهای کلی خانواده
حضرت آیت الله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی سیاستهای کلی «خانواده» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است، ابلاغ کردند.
متن سیاستهای کلی خانواده که به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده، به این شرح است:
بسماللهالرحمنالرحیم
سیاستهای کلی خانواده
خانواده واحد بنیادی و سنگ بنای جامعه اسلامی و کانون رشد و تعالی انسان و پشتوانه سلامت و بالندگی و اقتدار و اعتلای معنوی کشور و نظام است و سمت و سوی حرکت نظام باید معطوف باشد به:
۱- ایجاد جامعهای خانواده محور و تقویت و تحکیم خانواده و کارکردهای اصلی آن بر پایه الگوی اسلامی خانواده به عنوان مرکز نشو و نما و تربیت اسلامی فرزند و کانون آرامش بخش.
۲- محور قرار گرفتن خانواده در قوانین و مقررات، برنامهها، سیاستهای اجرایی و تمام نظامات آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بهویژه نظام مسکن و شهرسازی.
۳- برجسته کردن کارکردهای ارتباط خانواده و مسجد برای حفظ و ارتقاء هویت اسلامی و ملی و صیانت از خانواده و جامعه.
۴- ایجاد نهضت فراگیر ملی برای ترویج و تسهیل ازدواج موفق و آسان برای همه دختران و پسران و افراد در سنین مناسب ازدواج و تشکیل خانواده و نفی تجرد در جامعه با وضع سیاستهای اجرایی و قوانین و مقررات تشویقی و حمایتی و فرهنگسازی و ارزشگذاری به تشکیل خانواده متعالی بر اساس سنت الهی.
۵- تحکیم خانواده و ارتقاء سرمایه اجتماعی آن بر پایه رضایت و انصاف، خدمت و احترام و مودت و رحمت با تأکید بر:
- بهکارگیری یکپارچه ظرفیتهای آموزشی، تربیتی و رسانهای کشور در جهت تحکیم بنیان خانواده و روابط خانوادگی.
- فرهنگ سازی و تقویت تعاملات اخلاقی.
- مقابله مؤثر با جنگ نرم دشمنان برای فروپاشی و انحراف روابط خانوادگی و رفع موانع و زدودن آسیبها و چالشهای تحکیم خانواده.
- ممنوعیت نشر برنامههای مخل ارزشهای خانواده.
- ایجاد فرصت برای حضور مفید و مؤثر اعضای خانواده در کنار یکدیگر و استفاده مؤثر خانواده از اوقات فراغت به صورت جمعی.
۶- ارائه و ترسیم الگوی اسلامی خانواده و تقویت و ترویج سبک زندگی اسلامی-ایرانی با:
- ترویج ارزشهای متعالی و سنتهای پسندیده در ازدواج و خانواده.
- پر رنگ کردن ارزشهای اخلاقی و زدودن پیرایههای باطل از آن.
- مبارزه با اشرافیت و تجملگرایی و مظاهر فرهنگ غرب.
- اصلاح رفتار گروههای مرجع و برجسته سازی رفتارهای شایسته آنها و جلوگیری از شکلگیری گروههای مرجع ناسالم.
۷- بازنگری، اصلاح و تکمیل نظام حقوقی و رویههای قضایی در حوزه خانواده متناسب با نیازها و مقتضیات جدید و حل و فصل دعاوی در مراحل اولیه توسط حکمیت و تأمین عدالت و امنیت در تمامی مراحل انتظامی، دادرسی و اجرای احکام در دعاوی خانواده با هدف تثبیت و تحکیم خانواده.
۸- ایجاد فضای سالم و رعایت روابط اسلامی زن و مرد در جامعه.
۹- ارتقاء معیشت و اقتصاد خانوادهها با توانمندسازی آنان برای کاهش دغدغههای آینده آنها درباره اشتغال، ازدواج و مسکن.
۱۰- ساماندهی نظام مشاورهای و آموزش قبل، حین و پس از تشکیل خانواده و تسهیل دسترسی به آن بر اساس مبانی اسلامی-ایرانی در جهت استحکام خانواده.
۱۱- تقویت و تشویق خانواده در جهت جلب مشارکت خانواده برای پیشبرد اهداف و برنامههای کشور در همه عرصههای فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و دفاعی.
۱۲- حمایت از عزت و کرامت همسری، نقش مادری و خانهداری زنان و نقش پدری و اقتصادی مردان و مسؤولیت تربیتی و معنوی زنان و مردان و توانمندسازی اعضای خانواده در مسؤولیت پذیری، تعاملات خانوادگی و ایفاء نقش و رسالت خود.
۱۳- پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و عوامل تزلزل نهاد خانواده بویژه موضوع طلاق و جبران آسیبهای ناشی از آن با شناسایی مستمر عوامل طلاق و فروپاشی خانواده و فرهنگسازی کراهت طلاق.
۱۴- حمایت حقوقی، اقتصادی و فرهنگی از خانوادههای با سرپرستی زنان و تشویق و تسهیل ازدواج آنان.
۱۵- اتخاذ روشهای حمایتی و تشویقی مناسب برای تکریم سالمندان در خانواده و تقویت مراقبتهای جسمی و روحی و عاطفی از آنان.
۱۶- ایجاد ساز و کارهای لازم برای ارتقاء سلامت همه جانبه خانوادهها بویژه سلامت باروری و افزایش فرزندآوری در جهت برخورداری از جامعه جوان، سالم، پویا و بالنده.
خط حزبالله ۴۸ | اقتصاد را باید مردمی کرد
چرایی تاکید رهبر انقلاب بر توجه دولتمردان به بنگاه های کوچک اقتصادی را در سخن هفتهی جدیدترین شماره خط حزب الله مطالعه کنید.
چهل و هشتمین شماره هفتهنامه خبری-تبیینی خط حزبالله به تاکید رهبر انقلاب بر توجه دولتمردان به بنگاه های کوچک اقتصادی با عنوان «اقتصاد را باید مردمی کرد» پرداخته است.
گزارش این شماره هفتهنامه خط حزبالله به بیانات منتشر نشده رهبر انقلاب درباره زن و خانواده با عنوان «اساس خانواده با امواج بیرحمانه غرب دچـار تـهدید است» اختصاص یافته است.
تصویر ویژه این شماره به عکسی کمتر دیده شده از آخرین عیادت حضرت آیتالله خامنهای از مرحوم آیتالله خرمآبادی اختصاص یافته است.
چهل و هشتمین شماره خط حزبالله تقدیم می شود به روح پرفتوح ۱۷۰۰۰ شهید ترور که مزار آنان جای جای ایران اسلامی است.
نسخهی PDF نشریه در سه نسخهی تابلوی اعلانات، A۴ جهت مطالعه و A۳ برای چاپ و تکثیر بر روی پایگاه KHAMENEI.IR قرار گرفته است و عموم امت حزبالله میتوانند آن را چاپ و در محافل انقلابی، نمازهای جمعه، هیئتهای مذهبی و پایگاههای بسیج توزیع کنند.
برای دسترسی به آرشیو نشریه هم میتوانید به اینجا مراجعه کنید.
دریافت "خط حزبالله" نسخهی مطالعه (A۴) | دریافت نسخهی چاپ (A۳)
انسان ۲۵۰ ساله | امام جواد علیه السلام، نشانه مقاومت
امام جواد علیهالسلام مظهر مبارزهی با باطل بود، او کوششگر برای حکومت الله بود. ۱۳۷۶/۶/۱۷ او نمودار و نشانهی مقاومت است. انسان بزرگی که تمام دوران کوتاه زندگیش با قدرت مُزَور و ریاکار خلیفهی عباسی -مأمون- مقابله و معارضه کرد و هرگز قدمی عقبنشینی نکرد و تمام شرایط دشوار را تحمل کرد و با همهی شیوههای مبارزهی ممکن، مبارزه کرد. ۱۳۶۰/۲/۲۵
بخشهایی از بیانات رهبر انقلاب اسلامی که در این کلیپ میشنوید:
این بزرگوار نمودار و نشانهی مقاومت است. انسان بزرگی است که تمام دوران کوتاه زندگیش که در سن ۲۵ سالگی به شهادت رسیده است، با قدرت مُزَور و ریاکار خلیفهی عباسی، مأمون مقابله و معارضه کرد و هرگز قدمی عقبنشینی نکرد و تمام شرایط دشوار را تحمل کرد و با همهی شیوههای مبارزهی ممکن، مبارزه کرد
۲۵/۲/۶۰
امام جواد مانند دیگر ائمهی معصومین برای ما اسوه و مقتدا و نمونه است. زندگی کوتاه این بندهی شایستهی خدا، به جهاد با کفر و طغیان گذشت. در نوجوانی به رهبری امت اسلام منصوب شد و در سالهایی کوتاه، جهادی فشرده، با دشمن خدا کرد به طوری که در سن ۲۵ سالگی یعنی هنوز در جوانی، وجودش برای دشمنان خدا غیر قابل تحمل شد و او را با زهر شهید کردند. همانطوری که ائمهی دیگر ما علیهمالسلام با جهاد خودشان هر کدام برگی بر تاریخ پر افتخار اسلام افزودند، این امام بزرگوار هم گوشهی مهمی از جهاد همه جانبهی اسلام را در عمل خود پیاده کرد و درس بزرگی را به ما آموخت. آن درس بزرگ این است که در هنگامی که در مقابل قدرتهای منافق و ریاکار قرار میگیریم، باید همت کنیم که هوشیاری مردم را برای مقابلهی با این قدرتها برانگیزیم. اگر دشمن، صریح و آشکار دشمنی بکند و اگر ادعا و ریاکاری نداشته باشد، کار او آسانتر است. اما وقتی دشمنی مانند مأمون عباسی چهرهای از قداست و طرفداری از اسلام برای خود میآراید، شناختن او برای مردم مشکل است. در دوران ما و در همهی دورانهای تاریخ، قدرتمندان همیشه سعی کردهاند وقتی از مقابلهی رویاروی با مردم عاجز شدند دست به حیلهی ریاکاری و نفاق بزنند.
امام جواد میخواست به مردم بگوید که من طرفدار اسلام و طرفدار خاندان پیغمبرم. امام علیبنموسیالرضا صلواةاللهعلیه و امام جواد صلواةاللهعلیه همت بر این گماشتند که این ماسک تزویر و ریا را از چهرهی مأمون کنار بزنند و موفق شدند.
۱۳۵۹/۰۷/۱۸
منطق سیاست خارجی انقلاب اسلامی
«دیپلماسی» بهعنوان یکی از ابزارهای تحقق اهداف در نظام بینالملل، جایگاه والایی در اندیشه و عمل رهبر انقلاب اسلامی دارد و ایشان همواره از تحرک دولتها در عرصهی دیپلماسی که همراه با حفظ هویت و شخصیت نظام اسلامی در رفتوآمدها، دادوستدها و مبادلات باشد حمایت کردهاند. پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR به مناسبت ایام سالگرد سفر حضرت آیتالله خامنهای به هراره زیمبابوه جهت حضور در هشتمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در سال ۱۳۶۵، به بررسی منطق سیاست خارجی انقلاب اسلامی بر اساس دیدگاههای حضرت آیتالله خامنهای میپردازد.
«پیام اسلام، پیام وحدت و امنیت و برادری است. امیرالمؤمنین (علیهالصّلاةوالسّلام)، یک جملهی ابدی دارد که دربارهی همهی انسانهاست. میفرماید: این انسانی که در مقابل توست، یا برادر دینی توست، یا شریک خلقتی توست و بههرحال، یک انسان است.[۱] در اسلام، به مسلمانان دستور داده شده است که حتی کسانی که از لحاظ دین و عقیده، بر خلاف شما هستند، با آنها هم خوبی کنید. «لاینهیکم اللَّه عن الذین لم یقاتلوکم فیالدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبرّو هم و تقسطوا الیهم اناللَّه یحب المقسطین» [۲] این، منطق اسلام است.» ۱۳۷۵/۷/۱۸ [۳]
این منطق میگوید با «آن کفاری که بر سر ایمان شما و دین شما با شما به جنگ برنخواستند... به آنها نیکی هم بکنید و خدای متعال نیکوکاران را دوست میدارد. قسط و عدل در جامعهی اسلامی قاعدتاً به معنای رعایت حقوق افراد آن جامعه است که آن کافر هم یکی از همان افراد است یا حتی کفاری که در خارج از آن جامعه زندگی میکنند، ولی با نظام اسلامی، با مسلمین و با اسلام ستیزهای نمیکنند.» ۱۳۶۵/۱۲/۱۵ [۴] پس منطق جمهوری اسلامی ایران در تعامل با دنیا کنارهگیری یا ستیزهجویی نیست بلکه نظام اسلامی باید «دارای تعامل سازنده و مؤثر با جهان بر اساس اصول عزت، حکمت و مصلحت» ۱۳۸۲/۸/۱۲ [۵] باشد.
* ابتدائاً با هیچ کس دشمنی نکردهایم
مبتنی بر این منطق است که ما «ملت ایران... ابتدائاً با هیچ کس دشمنی نکردهایم. کشورهای زیادی در دنیا هستند که در مرز و ایدئولوژی و افکار و منطقهی جغرافیایی، با ما اشتراک ندارند؛ ولی ما با آنها رفتوآمد و معامله و روابط دوجانبه و بینالمللی داریم.» ۱۳۶۸/۶/۲۲ [۶] «ما با کسی دعوا نداریم. ما به کسی که میخواهد دوباره بر ما سیطره پیدا کند، میگوییم نخیر، غلط میکنی؛ اجازه نمیدهیم. منازعهی نظام اسلامی با کسانی که در پی چالش با این نظامند، سر این قضیه است.» ۱۳۸۳/۳/۲۷ [۷] «این بهمعنای قطع رابطهی با دنیا نیست؛ بعضیها برای اینکه این سیاست الهی را بکوبند، بدروغ میگویند "انقلابیّون میگویند با دنیا قطع رابطه کنید"؛ نه، ما قائل به قطع رابطهی با دنیا نیستیم، قائل به حصار کشیدن دُور کشور هم نیستیم؛ رفتوآمد بکنند، رابطه داشته باشند، مبادله بکنند، دادوستد بکنند، امّا هویّت و شخصیّت اصلی خودشان را از یاد نبرند؛ این حرف ما است: وَ اَنتُمُ الاَعلَونَ اِن کُنتُم مُؤمِنین» ۱۳۹۵/۳/۳ [۸] «اصول سیاست خارجی ما از اصول انقلاب ما جدا نیست. ما کار کوچکی که نکردیم؛ ما حادثه و پدیدهی جدید و عظیم و عمیق و ماندگاری را بهوجود آوردهایم که انقلاب اسلامی و ایجاد نظام جمهوری اسلامی است. ما همچنانکه نظام سلطه را در درون کشورمان با انقلاب بههم زدیم، با نظام ارباب - رعیتی در سطح جهان نیز مخالفیم؛ ما با نظام سلطه مخالفیم. اساس سیاست خارجی ما این است که ما این ایدهی مخالفت با سلطهگری و سلطهپذیری را، بهعنوان یک ستون مستحکم، در فضای سیاست بینالمللی در سطح دولتها و ملتها استقرار دهیم.» ۱۳۸۳/۵/۲۵ [۹] این هم که «[بعضی] میگویند که ما باید با همهی دنیا رابطه داشته باشیم؛ خب بله، با همهی دنیا -البته منهای آمریکا و رژیم صهیونیستی- باید رابطه داشته باشیم» ۱۳۹۴/۱۲/۲۰ [۱۰]
* سه نکتهای که در دیپلماسی باید رعایت کنیم
با توجه به این اصول و منطق، سه نکته را باید در دیپلماسی جمهوری اسلامی مورد توجه قرار دهیم. اول اینکه: ما باید «توان دیپلماسی خودمان را در سطح دنیا درست توزیع کنیم؛ یعنی سهم آسیا به تناسب وسعت و توانایی آسیا باید به آسیا داده بشود، سهم آفریقا همینجور، سهم آمریکای لاتین همینجور.» ۱۳۹۵/۶/۳ [۱۱] دوم اینکه «ما معتقد به دیپلماسی فعال هستیم. ما معتقدیم که وزارت خارجهی ما باید در سطح جهان منهای همین چند موردی که استثنا کردیم مشغول فعالیت باشد.» ۱۳۶۹/۲/۱۲ [۱۲] سوم اینکه باید «از ظرفیّت دیپلماسی برای اقتصاد» ۱۳۹۵/۶/۳ [۱۳] بهره ببریم تا «مثلاً انتقال فلان فنّاوری پیشرفته از فلان کشور [انجام شود]، یا صادرات [به فلان کشور] -که روی صادرات تکیه میکنیم-» ۱۳۹۵/۶/۳ [۱۴] صورت گیرد.
در نتیجه «سیاست خارجی جمهوری اسلامی با این راهبردها و مختصات، سیاست خارجی انقلابی است و اگر در اجرا با راهکارهای هوشمندانه همراه شود، آثار شگفتانگیزی به همراه میآورد و ظرفیت حل بخش مهمی از مشکلات جهان اسلام را داراست... و اجرای سیاستهای انقلابی در هر زمینه، از جمله عرصهی دیپلماسی باعث افزایش اقتدار و تأثیرگذاری، ارتقای جایگاه کشور و عزت و اعتبار ایرانیان در میان ملتها میشود.». ۱۳۹۴/۸/۱۰ [۱۵] لذا دیپلماتهای ایرانی برای رسیدن به این آرمان «باید جهتگیری اسلامی [را حفظ] و گستاخی و شجاعت در مقابل تهدیدهای دشمنان و قدرتهای بزرگ و نیز حاکمیت عقل و منطق بر تصمیمگیریها و حرکات [را] مورد توجه قرار دهند». ۱۳۶۸/۵/۳۱ [۱۶]
پینوشتها:
۱. نهجالبلاغه نامه ۵۳
۲. آیهی ۸ از سورهی ممتحنه
۳. ۱۳۷۵/۷/۱۸
۴. ۱۳۶۵/۱۲/۱۵
۵. ۱۳۸۲/۸/۱۲
۶. ۱۳۶۸/۶/۲۲
۷. ۱۳۸۳/۳/۲۷
۸. ۱۳۹۵/۳/۳
۹. ۱۳۸۳/۵/۲۵
۱۰. ۱۳۹۴/۱۲/۲۰
۱۱. ۱۳۹۵/۶/۳
۱۲. ۱۳۶۹/۲/۱۲
۱۳. ۱۳۹۵/۶/۳
۱۴. همان
۱۵. ۱۳۹۴/۸/۱۰
۱۶. ۱۳۶۸/۵/۳۱