«نصر من الله» در خط حزب الله
«شکست اسرائیل در رویارویی نظامی باحزب الله، ما را ناامید کرد.» این جمله فراز مهمی از یادداشت مشاور امنیت ملی آمریکا در دوره جرج بوش پسر است. او مسئول سیاستهای خاورمیانهای آمریکا در زمان جنگ ۳۳ روزه بود.
چهل و پنجمین شماره هفتهنامه خبری-تبیینی خط حزبالله در آستانه سالگرد پیروزی حزبالله لبنان در جنگ سی و سه روزه، با گزارشی با عنوان « نصر من الله» منتشر شد.
تیتر یک خط حزبالله ۴۵، تصویری منتشر نشده از دیداری در سال ۱۳۷۹ است که در آن قرآنی از سوی رهبر انقلاب به سید حسن نصرالله با حضور سردار قاسم سلیمانی اهدا شد.
خط حزبالله در این شماره قسمتی از بیانات حضرت آیتالله خامنهای در پایان مراسم روضه شهادت امام صادق علیهالسلام در خصوص دعای ایشان برای اقامه نماز در مسجد الاقصی را برای نخستین بار منتشر مینماید.
«مهمتر از افراشتهشدن پرچم» عنوان سخن هفته خط حزبالله است، که به بهانه آغاز مسابقات المپیک نوشته شده است.
تصویر ویژه نشریه به عکسی از حضور حضرت آیتالله خامنهای در حرم حضرت شاهچراغ با همراهی سرتیپ قاسمعلی ظهیرنژاد در شیراز اختصاص یافته است که برای اولین بار، توسط خط حزبالله منتشر گردیدهاست.
چهل و پنجمین شماره خط حزبالله به ارواح طیبه شهدای جنگ سی و سه روزه، هدیه شده است.
نسخهی PDF نشریه در سه نسخهی تابلوی اعلانات، A۴ جهت مطالعه و A۳ برای چاپ و تکثیر بر روی پایگاه KHAMENEI.IR قرار گرفته است و عموم امت حزبالله میتوانند آن را چاپ و در محافل انقلابی، نمازهای جمعه، هیئتهای مذهبی و پایگاههای بسیج توزیع کنند.
برای دسترسی به آرشیو نشریه هم میتوانید به اینجا مراجعه کنید.
دریافت "خط حزبالله" نسخهی مطالعه (A۴) | دریافت نسخهی چاپ (A۳)
دیدار وزیر، معاونان و مدیران وزارت اطلاعات با رهبر انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی بعدازظهر امروز (سهشنبه) در دیدار وزیر، معاونان و مدیران وزارت اطلاعات، این وزارتخانه را «سنگری بسیار مهم و حساس» و «چشم بینا و بیدار نظام اسلامی» خواندند و تأکید کردند: وزارت اطلاعات، پوستهی سخت نظام است و بههیچوجه نباید آسیبپذیر شود.
حضرت آیتالله خامنهای با تشکر از زحمات مؤمنانه و شبانهروزی بخشهای مختلف وزارت اطلاعات، پیروزی و بقای انقلاب اسلامی را در گروی حفظ ایمان دانستند و افزودند: ناکامی استکبار جهانی در مقابل نظام اسلامی با وجود انبوه توطئهها و شگردهای گوناگونی که از روز اول علیه انقلاب به کار گرفتند، جز با پشتوانهی «ایمان» ممکن نبود.
رهبر انقلاب، هر اقدامی در تضعیف ایمان مردم و مسئولان را «خیانت» خواندند و گفتند: آن نیروی دفاعی که کشور را در همهی این سالها حفظ کرده، نیروی ایمان است و اگر این سلاح قوی و کارآمد تضعیف شود، آفات فراوانی بهدنبال خواهد داشت.
ایشان از همین زاویه، تقویت جنبههای معنوی و ایمانی را در وزارت اطلاعات مورد تأکید قرار دادند و خاطرنشان کردند: وزارت اطلاعات، پوستهی سخت نظام است که بههیچوجه نباید آسیبپذیر شود، بنابراین تقویت عناصر مهمی همچون ایمان و معنویت در این وزارتخانه باید بیش از هر دستگاه دیگری مورد توجه قرار گیرد.
رهبر انقلاب با اشاره به ظرفیت غنی وزارت اطلاعات در برخورداری از نیروها و جوانان مؤمن و انقلابی تأکید کردند: نسل جدید وزارت اطلاعات را همچون گذشته، ارزشی و انقلابی، رشد و ارتقا دهید.
حضرت آیتالله خامنهای، وزارت اطلاعات را چشم بینا و بیدار نظام اسلامی خواندند و افزودند: مبانی و جهتگیریهای انقلاب اسلامی باید بهطور کامل در وزارت اطلاعات حفظ شود.
ایشان، مبانی انقلاب اسلامی را آثار و بیانات صریح امام خمینی (رحمهالله) خواندند و تأکید کردند: ایجاد خط فاصل با رأس جریان استکبار یعنی آمریکا از مهمترین مبانی قطعیِ امام بزرگوار ما است و این مسئله جای هیچگونه مسامحه و سهلانگاری ندارد.
حضرت آیتالله خامنهای خاطرنشان کردند: وزارت اطلاعات در هر بخشی که میتواند پایگاهی برای کمین دشمن و ضربه زدن به نظام اسلامی قرار بگیرد، باید حضور داشته باشد و آن بخش را حوزهی کاری خود بداند.
«نقش وزارت اطلاعات در تحقق اقتصاد مقاومتی» نکتهی دیگری بود که رهبر انقلاب مورد تأکید قرار دادند و گفتند: علاج برونرفت از مشکلات کشور، اقتصاد مقاومتی است که کارهایی نیز در این زمینه آغاز شده است اما باید نتیجهی کارها در عمل دیده شود.
ایشان همچنین بر نقش وزارت اطلاعات در برخورد و پیشگیری از مفاسد اقتصادی تأکید کردند.
پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین علوی وزیر اطلاعات گزارش جامعی از برنامهها و فعالیتهای این وزارتخانه بیان کرد.
اطلاعنگاشت | بیش از ۲۰۰سال تهاجم فرهنگی
«تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی، قتل عام فرهنگی، ناتوی فرهنگی و ...» بخشی از کلیدواژههایی هستند که رهبر انقلاب برای تبیین جزئیات و ظرافتهای تهاجم فرهنگی دشمن تاکنون بهکار بردهاند. یکی از رویکردهای ایشان در پرداختن به موضوع تهاجم فرهنگی، بررسی روند تاریخی این هجوم بیرحمانه در ۲۰۰ سال اخیر بوده است. در این اینفوگرافیک آراء و نظرات رهبر انقلاب در این باره مرور شده است.
رونمایی از یادداشت رهبر انقلاب بر کتاب داستانی «تَن تَن و سندباد»
در مراسم دومین پاسداشت هنر و ادبیات انقلاب اسلامی که صبح امروز (دوشنبه) در مؤسسهی پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد، از یادداشت حضرت آیتالله خامنهای بر کتاب داستانی «تَن تَن و سندباد» نوشتهی آقای محمد میرکیانی رونمایی شد.
در این مراسم که از سوی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای و با عنوان «نشست تخصصی ادبیات کودک و نوجوان از منظر رهبر انقلاب اسلامی» برگزار شد، جمعی از شخصیتهای فرهنگی و ادبی حضور داشتند.
حضرت آیتالله خامنهای در این یادداشت که در آبان ماه ۱۳۷۳ به نگارش درآمده مرقوم داشتهاند:
بسماللهالرّحمنالرّحیم
ـ من هم همین قصّه را همیشه تعریف میکردم! حیف که خیلیها آن را باور نداشتند. حالا خوب شد، شاهد از غیب رسید! راوی این حکایت که خود همه چیز را به چشم خود دیده، حکایت تن تن و سندباد را چاپ کرده است. حالا دیگر کار من آسان شد! همین بس است که نسخهی این کتاب را به همهی بچهها بدهم . .
*****************************************************************
گفتوگو با محمد میرکیانی، نویسنده کتاب «تنتن و سندباد»
خانوادهها باید فرزندان را هوشیار بار بیاورند
«من هم همین قصه را همیشه تعریف می کردم! حیف که خیلی ها آن را باور نداشتند. حالا خوب شد، شاهد از غیب رسید!» این بخشی از یادداشت کوتاهی است که رهبر انقلاب بعد از خواندن کتاب «تنتن و سندباد» در وصف این اثر نوشتهاند. تنتن و سندباد کتابی داستانی برای مخاطب نوجوان است که در ابتدای دههی هفتاد با موضوع «تهاجم فرهنگی» نگاشته شد. محتوای ارزشمند، پیرنگ داستانی قوی و زبان استعاری از ویژگیهای ممتاز این اثر ارزشمند است. در آستانهی رونمایی از یادداشت رهبرانقلاب بر این کتاب، پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR گفتوگویی با نویسندهی کتاب، آقای محمد میرکیانی تریتب داده است. نویسندهای که در کارنامهی ادبی خود کتابهایی همچون «قصهی ما مثل شد»، «پهلوان حیدر» و «قند و پند» را نیز دارد.
* چه شد که شما به حوزهی داستان کودک و نوجوان علاقه پیدا کردید و به این حوزه وارد شدید؟
ادبیات کودک و نوجوان، ادبیات پایهای و ریشهای است. من تقریباً از اوایل جوانی علاقهی وافری به نوشتن داشتم، بهدلیل اینکه در ایام نوجوانی، کارگر چاپخانه بودم. قدیمها کارگر چاپخانه، بعد از نویسنده یا مترجم، اولین کسی بود که متن را میخواند. از همینجا به ادبیات علاقهمند شدم. البته کار اصلیام برای نوشتن را بعد از انقلاب شروع کردم. مسجدی بود به اسم مسجد نبوی که در آنجا کار تئاتر را شروع کردم. یکی دو سال بعد، شروع به نوشتن قصه کردم. تقریباً اسفندماه سال ۱۳۶۰ بود که داستانی نوشتم به اسم «قلعهی شاه مال منه». این داستان مبنای ورودم به صداوسیما شد. اولین برنامهای هم که شروع کردم، برنامهی «قصهی ظهر جمعه» بود. در آن دوران با آقای رهگذر آشنا شدم و همان آشنایی مبنایی شد برای نوشتن در عرصهی ادبیات کودک و نوجوان.
در رابطه با اینکه چرا برای این گروه سنی مینویسم، باید بگویم معمولاً هنرمندان و نویسندگان این حوزه هرکدام بهدلایلی وارد آن میشوند. اولین و مهمترین دلیلش این است که با این گروه میتوانند ارتباط برقرار کنند؛ یعنی بهراحتی میتوانند وارد فضا یا دنیای ذهنی مخاطب شوند. وقتی توانستند وارد دنیای ذهنی مخاطب شوند، میتوانند با آن حرف بزنند و ارتباط برقرار کنند و زندگی، هستی، معارف و اندیشه را برایشان تعریف کنند. علت اصلی فعالیت من در عرصهی ادبیات کودک و نوجوان هم همین بود؛ یعنی گروهی بود که میشناختمشان و میتوانستم با آنها ارتباط برقرار کنم. علاوه بر این، حوادث و ماجراهای دوران کودکی و نوجوانیام را خوب به یاد داشتم و اینها برای کار بهتر، به من کمک میکرد.
* نکتهی حائز اهمیت این است که ادبیات نوجوان یکی از مهمترین عرصههای ادبی است که میتواند بر هویت نسل آینده تأثیرگذار باشد. در مورد اهمیت این موضوع توضیح دهید و اینکه چرا در ایران این موضوع ضعیف است؟
دورهی نوجوانی، دورهی تفکر و یافتن فلسفهی زندگی است. دورهی بایدها و نبایدهاست. دورهی اندیشه است. دورهای است که نوجوان به من وجودی خودش و به چراها خیلی فکر میکند. زندگی چرا اینگونه است، من در آینده چرا باید آنگونه شوم، چرا اینطور فکر کنم، چرا این لباسها را بپوشم، چرا این غذاها را بخورم و... برای همین، سرمایهگذاری اصلی در دنیا، روی گروه سنی نوجوان انجام میگیرد.
فضای کار برای دوران کودکی، دورهی آموزشی است؛ یعنی در حقیقت، مخاطب شما تحتتأثیر پیامهای آموزشی مستقیم، راحتتر قرار میگیرد. روشنتر عرض کنم، خردسال و کودک راحتتر حرف نویسنده را میفهمند. دوران نوجوانی اما اینگونه نیست. دورهی نوجوانی دورهی چندوچون است. برای همین، نوشتن برای نوجوانان، بهمراتب دشوارتر از نوشتن برای کودکان است. البته من برای همهی ردههای سنی نوشتهام؛ هم برای کودک و هم برای نوجوان. منتها چون دورهی نوجوانی دورهی منطق و اندیشه و فلسفه است، فرد بهسادگی تحتتأثیر پیام یا اندیشهی نویسنده قرار نمیگیرد. به همین علت، تعداد نویسندگان نوجوان کمتر است.
* در سالهای اخیر، رهبر انقلاب تأکید داشتند که تولید محصولات فرهنگیمان، مخصوصاً برای کودک و نوجوان، باید افزایش پیدا کند؛ چراکه محصولات غربی در این حوزه زیاد است، اما محصولات بومی خیلی کم هستند. رفتار مسئولان را در زمینهی تولید محصولات فرهنگی برای این ردهی سنی، چگونه ارزیانی میکنید؟ چرا محصولات فرهنگی ما نسبتبه دههی شصت و هفتاد، کاهش پیدا کرده است؟
دلایل مختلفی دارد. اولاً در دههی شصت، ما در فضای تولید محصول فرهنگی، رقیب نداشتیم. شبکههای مجازی، ماهوارهها، اینترنت و... نبود. مسئولین کشور هم بهدلیل اینکه هنوز نظام تثبیت نشده بود، دائم دغدغهی فعالیتهای فرهنگی داشتند و فکر میکردند بهترین راه تثبیت نظام، تولید کالای فرهنگی است. با گذشت زمان و تصور اینکه دیگر تهدیدات فرهنگی تمام شده است، سطح تولید محصولات فرهنگی کودک و نوجوان هم کاهش یافت و در نهایت به فراموشی سپرده شد.
ثانیاً مدیریت فرهنگی ما قوی نیست. در دنیا دورهای بود که تولید محصول فرهنگی یک کار شخصی محسوب میشد، مثلاً یک نفر تابلویی برای خودش میکشید یا یک نفر برای خودش کتابی مینوشت یا شعری میگفت، ولی با گذشت زمان، برای اینکه محصول فرهنگی به دست مخاطب برسد و تکثیر شود، نیاز به مدیریت فرهنگی به وجود آمد. امروزه در دنیا، پشت هر کتاب یا فیلم خوبی که تولید میشود، یک مدیر توانمند وجود دارد. موجهای سنگین تبلیغاتی برای محصولشان ایجاد میکنند و با آدمهای مختلف راجعبه آن اثر گفتوگو میکنند و به این ترتیب، اثرشان بهعنوان یک محصول فرهنگی مطرح میشود. متأسفانه در سالهای اخیر، مدیریت فرهنگی ما ضعیف بوده است.
* شما در ابتدای دههی هفتاد، کتاب «تنتن و سندباد» را نوشتید. ماجرای نوشتن آن چه بود و چرا احساس کردید باید چنین کتابی با این مضمون نوشته شود؟
من از سال ۶۱ تا ۷۲ سردبیر و نویسندهی قصهی ظهر جمعهی رادیو بودم. خیلی از داستانها را در آن زمان من مینوشتم یا بازنویسی و تنظیم رادیویی میکردم. یکی از کارهایی که مجبور بودم برای رادیو انجام بدهم، این بود که هر هفته یک قصه بنویسم. برای این کار به متون کهن فارسی مراجعه میکردم. دربارهی فضاها، آدمها، قهرمانها، سرزمینهای دور و نزدیک و مخصوصاً فضاهای خاصی که در ادبیات کهن و عامیانهی ما راجعبه جادهی ابریشم بود، مطالعه میکردم. در اوایل دههی هفتاد که رهبر انقلاب بحث تهاجم فرهنگی را مطرح کردند، کتاب «تنتن و سندباد» را نوشتم که فکر میکنم اولین رمانی بود که راجعبه تهاجم فرهنگی نوشته شده است.
البته در این داستان همهی شخصیتها یکسان نیستند. مثلاً شخصیت تنتن که او را یک جهانگرد میشناسند (که البته از نظر من جهانگیر است، نه جهانگرد) و بچهها هم دوستش دارند و طرفدار هم زیاد دارد، نماد یکی از قدرتهای غرب است. تنتن نماد یک نوجوان آمریکایی شیرین و باهوش است. یا کاپیتان هالوک نماد قدرت نظامی آنهاست. پرفسور نماد اندیشه و فکر و فناوری آنها و سگ پشمالو نماد سبک زندگی آنهاست. ما که در زندگیمان سگ نداریم که وارد زندگیمان شود. اینها شخصیتهایی هستند که همهجای دنیا میروند. من تصور کردم که در مقابل این شخصیتها، باید شخصیتهای داستانی را قرار بدهیم که آنهم بتواند همهجای دنیا برود. دیدم شخصیتی که ما داریم، سندباد داستان «هزارویک شب» است. البته این سندباد با آن کارتونی که ژاپنیها درست کردهاند، تفاوت دارد. سندباد سفرش را از ۳۵سالگی شروع میکند، نه از نوجوانی.
* بعد از نوشتن کتاب، چه حاشیههایی به وجود آمد؟
خیلی از همکاران بنده خوششان نیامد. به نظرشان میآمد این کار، کتابسازی است. خیلی وقتها که میخواهند بگویند کاری ارزش فرهنگی ندارد، میگویند کتابسازی شده است. میگفتند میرکیانی کتابسازی کرده است و این شخصیتها را داخل داستان قرار داده است تا جذابیت ایجاد کند، درحالیکه من واقعاً نیازی به این موضوع نداشتم. هدف اصلیام این بود که تهدید فرهنگی که احساس میکردم وجود دارد، به مخاطب و جامعه منتقل کنم.
* گویا سالها گذشت تا این دوستان متوجه موضوع تهاجم فرهنگی شدند.
بله، این ما هستیم که باید هوشیار باشیم. یکی از کارهایی که غربیها برای تسلط بر دنیا انجام میدهند، «یکسانسازی فرهنگی» است. برای اینکه این کار انجام شود، باید مابقی مردم دنیا مثل آنها فکر و زندگی کنند تا از این طریق، آنها بتوانند محصولات خودشان را بفروشند. در حقیقت راه تسلط اقتصادی، تسلط فرهنگی است. تا فکر یک جامعه را تغییر ندهند، نمیتوانند محصول خود را بفروشند. این یک واقعیت است. مثلاً اینترنت که میآید، بخشی از آن، توسعهی محصولات آنهاست و بخشی دیگر، تبلیغ و ترویج فکر و اندیشهی آنها. ما هم میتوانیم از این امکان استفاده کنیم، بهشرطی که واقعیت را درک کنیم. واقعیت این است که تهاجم فرهنگی را باور کنیم. تهاجم فرهنگی وجود دارد. از قبل هم وجود داشته، منتها حالا چندلایه و پیچیده شده است.
یک زمان آنها علیه اسلام محصول تولید میکردند، بعد علیه انقلاب محصول تولید کردند و حالا علیه ایران هم فیلم میسازند، مثل فیلم «سیصد». برای اینکه فهمیدهاند اندیشهای در مقابل اندیشهی آنها وجود دارد. بنابراین ما هم باید در مقابل آنها برنامهریزی کنیم و نقاط قوت و ضعف خودمان را بهدرستی بشناسیم. همین حوزهی ادبیات کهن که بنده در آن کار میکنم، یکی از نقاط قوت فرهنگی ماست که مانع از یکسانسازی فرهنگی و تبلیغ فرهنگ غرب میشود. غرب بهشدت بهدنبال از بین بردن خردهفرهنگهاست، چون این خردهفرهنگها هستند که موجب پایداری فرهنگ و هویت میشوند. «تنتن و سندباد» هم در حقیقت برآمده از همین خردهفرهنگ شرقی و ادبیات عامه و کهن خودمان است.
ایران از آن جهت برای غرب اهمیت دارد که در چهارراه جادهی ابریشم قرار داشته و نقطهی طلایی تمدنهای بزرگ جهان است. بنابراین آنها سعی دارند بر آن تسلط پیدا کنند، چون اگر بر ایران تسلط پیدا کنند، بر کل منطقه دست پیدا میکنند. از منظر اقتصادی و سیاسی نیز اهمیت ایران قابل ملاحظه است. واضح است که همواره نمیتوانند با لشکرکشی به اهداف خود دست پیدا کنند و ایران را تحت سلطه قرار دهند. بنابراین از طریق فرهنگ این کار را انجام میدهند. محصول فرهنگی تولید میکنند و از این راه هم درآمد کسب میکنند، هم فرهنگ و فکر خود را تبلیغ میکنند و هم موجب از بین بردن فرهنگ ملی ما میشوند.
* در اوایل دههی هفتاد، در بدو ورود پدیدهای به نام ماهواره، گویا شما خیلی زودتر از برخی مدیران فرهنگی متوجه تهدید فرهنگی علیه ما شدید و شروع به نگارش کتاب «تنتن و سندباد» کردید. اگر بخواهید توصیهای برای این روزها داشته باشید، چه میگویید؟
بهترینش به نظر من، همان بصیرت است. بصیرت برای نوجوانان و خانوادههای ما حرف اول را میزند. اولاً خانوادهها باید فرزندان ما را هوشیار بار بیاورند. در سرمایهداری غرب، هیچکاری بدون هدف انجام نمیشود. به قول خودشان، برای سنتسنتشان برنامهریزی میکنند. بنابراین تولید فکر و فرهنگ، تولید فیلم و سریال و پویانمایی، راهاندازی شبکههای ماهوارهای، برگزاری جشنوارههای هنری و علمی بینالمللی، همه و همه با قصد و هدفی انجام میشود. بهترین راه مقابله آن است که ما در برابر آن هوشیار باشیم و بصیرت داشته باشیم.
دوم آنکه براساس اولویتها و نیازهای کشور و جامعه، تولید کنیم. باید قدمهایمان را حسابشده برداریم؛ یعنی اگر از ما پرسیدند که این داستان، این فیلم یا این سریال برای چه ساخته شده است، باید دلیل و هدف قانعکنندهای داشته باشیم. البته متأسفانه در حال حاضر اینگونه نیست. هر محصولی بهصرف اینکه محصولی فرهنگی است، قابل ارائه نیست. کمااینکه هر غذایی بهصرف اینکه اسمش غذاست، قابل خوردن نیست. برای غذای جسم کودکانمان تا چهاندازه اهمیت قائل هستیم، اما به غذای روح آنها اهمیت نمیدهیم. خانوادهها باید قبل از اینکه اتفاقی بیفتد، متوجه خطر فرهنگی موجود بشوند.
سوم آنکه باید به تاریخ خودمان (تاریخ ملی و تاریخ اسلامیمان)، ادبیات کهن و عامهمان و همچنین شناخت عناصر فرهنگیمان، توجه بیشتری داشته باشیم. مثلاً ما در فرهنگ ملیمان چیزی به نام «ضربالمثل» داریم. این ضربالمثلها در حقیقت امربهمعروف و نهیازمنکرند. همان سبک زندگی اسلامی-ایرانیاند. در آنها امانتداری و منظم بودن، دستدرازی نکردن به اموال غیر، آداب معاشرت درست با دیگران، رعایت حقالناس و... وجود دارد. همهی اینها امربهمعروف و نهیازمنکر هستند. گسترش همین فرهنگ و ادبیات عامه و قدیمی، موجب پایداری فرهنگی کشور میشود. متأسفانه در فیلمها و سریالهای خودمان، از این تلمیحات و اشارات خیلی کم بهره میبریم و برعکس، از تلمیحات وارداتی استفاده میکنیم. مثلاً در فلان سریال، یکی از شخصیتها به دیگری میگوید «تو فکر کردی سوپرمنی». تلمیحات در حقیقت نمک یک زبان و فرهنگ محسوب میشوند. اینها را نباید از فرهنگهای دیگر گرفت.
در غرب، گاهی هزینه و زمان زیادی صرف میکنند تا یک اصطلاح جا بیفتد. مثلاً شکسپیر در نمایشنامهی «هملت» مینویسد: «بودن یا نبودن، مسئله این است.» چقدر این جمله را در آثار فرهنگی و هنری خودشان تکرار کردند تا آن را در فکر جامعه جا بیندازند. حالا دیگر ما هم این جمله را میدانیم. در ادبیات ملی ما، کلی از این عبارات حکمتآمیز و پندآموز و جملات نغز وجود دارد، خیلی بیشتر و بهتر و حکیمانهتر از جملات تمدن غرب. مثلاً «خدایا از تو میخواهم که چیزی نخواهم.» اما متأسفانه اینها در تولیدات فرهنگی ما اصلاً وجود ندارد، درحالیکه منبع اصلی تولید فکر و فرهنگ، ادبیات است. ما اگر با ادبیات غنی خودمان آشنا نباشیم، نمیتوانیم حرف بزنیم. کسی که مطالعه نداشته باشد، از دایرهی واژگانی کمی برخوردار است و بنابراین نمیتواند بهخوبی حرف بزند. حتی مدیران فرهنگی ما را هم میتوانید اینگونه امتحان کنید. مدیران فرهنگی زیادی را دیدهام که موقع سخنرانی، متنی را مثل انشای بچهدبستانیها، جلوی چشمشان میگیرند و از روی آن میخوانند. معلوم است این مدیر فرهنگی، نه از ادبیات چیز خاصی میداند و نه اینکه مطالعهی چندانی داشته است. واضح است که اساساً این فرد توانایی تأثیرگذاری بر فلان هنرمند را نخواهد داشت.
بنابراین آن چیزی که من در این کتاب دنبال آن بودهام، هوشیاری نسبتبه زندگی، ایران و اتفاقات جاری در دنیاست تا بچهها بتوانند با خواندن این کتاب، متوجه یک مسیر تاریخی درست شوند. مثلاً در جایی از این کتاب، گفتوگویی بین رستم و تارزان وجود دارد. تارزان به رستم میگوید «غریبه تو اینجا چهکار میکنی؟» رستم میگوید «آن زمانی که در مغربزمین اصلاً خبری نبود، من اینجا داشتم گورخر شکار میکردم.» هدفم این بود که با این گفتوگو نشان بدهم که تمدن ماست که پیشینهای تاریخی دارد، وگرنه از کشف آمریکا فقط سیصد سال میگذرد. نوجوان ما باید این را بداند. باید بداند که در دنیا، ما حرف برای گفتن داریم و حالا که حرف برای گفتن داریم، نباید خیلی راحت تحتتأثیر حرف دیگران قرار بگیرد. البته ما هیچگاه ستیزهجو نبودهایم. آنها همیشه ستیزهجو بودهاند و جنگها را همیشه آنها راه انداختهاند، مخصوصاً در صد سال اخیر. ما فقط در مقابل تهاجمات آنها، ایستادگی کردهایم.
* سؤال آخر اینکه کار بعدی که در دست دارید، چیست؟
مدتهاست که موضوعی برای نوشتن، ذهن من را مشغول کرده و آنهم نگارش رمانی جذاب دربارهی انقلاب اسلامی است. رمانی که جذاب باشد و مخاطبش هم کودکان باشند، کار خیلی سختی است. دوست دارم رمانی بنویسم که بچهها با آن ارتباط برقرار کنند و آن را بخوانند. دربارهی دفاع مقدس الحمدالله کارهای خوبی شده است که البته کافی نیست، اما بههرحال کارهای خوبی انجام شده، اما دربارهی انقلاب اسلامی هنوز این اتفاق نیفتاده است. انشاءالله خدا کمک کند و بتوانم این کار را انجام بدهم.
بلای اشرافیگری
* یکی از مهمترین مسائل، جلوگیری از فساد داخلی است. این کاری که حالا مطرح شده و گفته شده است و مسئولین هم بحمدالله صریحاً اعلان کردهاند که جلوی این فسادها و این زیادهخواهیها و زیادهخوریها و این حقوقهای گزاف را میگیرند -که در بعضیجاها هم بحمدالله شد؛ در بعضی از بخشها و سازمانها که به ما گزارش دادند، این اقدام تحقّق پیدا کرد، عملی شد- بایستی فراگیر بشود، باید دنبال بشود، باید رها نشود این کار، جلوی فساد باید گرفته بشود.
جلوی اشرافیگری باید گرفته بشود؛ اشرافیگری بلای کشور است. وقتی اشرافیگری در قلّههای جامعه بهوجود آمد، سرریز خواهد شد به بدنه؛ [آنوقت] شما میبینید فلان خانوادهای که وضع معیشتی خوبی هم ندارد، وقتی میخواهد پسرش را داماد کند یا دخترش را عروس کند یا فرض کنید مهمانی بگیرد، مجبور است به سبک اشرافی حرکت بکند. وقتی اشرافیگری فرهنگ شد، میشود این. جلوی اشرافیگری باید گرفته بشود. رفتار مسئولین، گفتار مسئولین، تعالیمی که میدهند، باید ضدّ این جهت اشرافیگری باشد؛ کمااینکه اسلام اینجوری است.
دیدار اقشار مختلف مردم ۱۳۹۵/۰۵/۱۱
نماهنگی از دیدار رهبر انقلاب با خانواده شهیدان اعلمی
حضرت آیتالله خامنهای: «من بدون تعارف، نشستن پهلوی والدین شهدا و روی فرش آنها و زیر سقف آنها را برای خود سعادت میدانم، برای خود مفید میدانم. ما از شماها کسب روحیه و معنویت میکنیم، الحمدلله رب العالمین.»
همزمان با فرا رسیدن میلاد با سعادت حضرت فاطمه معصومه سلامالله علیها، پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IR نماهنگی از حضور رهبر انقلاب در منزل خانوادهی شهیدان اعلمی، در دیماه سال ۹۴ را منتشر مینماید.
نماهنگی از دیدار رهبر انقلاب با خانواده شهیدان اعلمی
عنوان کلیپ : شهیدان اعلمی
ویژگیهای «زنِ مسلمان» در اندیشهی آیتالله خامنهای و مأموریت مهمِ امروزِ او
به مناسبت فرارسیدن اول ذیالقعده سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه سلاماللهعلیها پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR با انتشار «الگوی سوم زن»، به بررسی ویژگیهای «زنِ مسلمان» در اندیشهی آیتالله خامنهای و مأموریت مهمِ امروزِ او پرداخت.
* نه شرقی نه غربی
«زن به یک جایگاه مصنوعی و تصنعی و تشریفاتی احتیاج ندارد؛ جایگاهی که دون شأن متانت و سکینه و آرامش روحی اوست. در طبیعت الهی زن، آنچنان لطافت و زیبایی و گرمای محبتی وجود دارد که میتواند هم خود را و هم محیط پیرامون خود را- چه در داخل خانه، چه در هر محیطی که باشد- به طرف معنویت، پیشرفت و علوّ مقامات علمی و عملی سوق دهد و پیش ببرد.» [۱]
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران یکی از مسائلی که به شکلی جدی مورد بحث و توجه افکار عمومی ایران و جهان قرار گرفت موضوعِ «زن» بود. انقلاب اسلامی در فضایی به پیروزی رسید که مکاتب گوناگون و ایدئولوژیهایِ سکولار مدرن هر یک به فراخور مبانی و جهتگیریهای خود نگاهی خاص به مقولهی زن را ترویج و فرهنگ عمومی جوامع مختلف تحت تأثیرِ این نگاهها ساخته میشد. اما انقلاب اسلامی حرف و نگاهی نو و تحولآفرین را در این موضوع پیشرویِ بشریت گذاشت. این نگاهِ جدید در قالب کُنشگری و فعالیت «زنِ مسلمان ایرانی» عینیت یافت و به تعبیر حضرت آیت الله خامنهای «الگوی سوم زن» را تحقق بخشید. الگویی که «نه شرقی است و نه غربی»:
«زن، در تعریف غالباً شرقی، همچون عنصری در حاشیه و بینقش در تاریخسازی؛ و در تعریف غالباً غربی، بمثابهی موجودی که جنسیت او بر انسانیتش میچربد و ابزاری جنسی برای مردان و در خدمت سرمایهداری جدید است، معرفی میشد. شیرزنان انقلاب و دفاع مقدس نشان دادند که الگوی سوم، «زن نه شرقی، نه غربی» است. زن مسلمان ایرانی، تاریخ جدیدی را پیش چشم زنان جهان، گشود و ثابت کرد که میتوان زن بود، عفیف بود، محجبه و شریف بود، و درعین حال، در متن و مرکز بود. میتوان سنگر خانواده را پاکیزه نگاه داشت و در عرصهی سیاسی و اجتماعی نیز، سنگرسازیهای جدید کرد و فتوحات بزرگ به ارمغان آورد.» [۲]
* نقاط قوّت زنانه همراه با ایمان و عفت
نگاه انقلاب اسلامی به زن برگرفته از مبانی اسلامی است. در نگاه اسلامی هم زن و هم مرد فارغ از «جنسیت»شان میتوانند در مسیر رشد و کمال حرکت کنند:
«نگاه اسلام به جنسیت، یک نگاه درجهی دو است؛ نگاه اول و درجهی یک، حیث انسانیت است؛ که در آن، جنسیت اصلاً نقشی ندارد... در زمینهی مسائل اصلی انسان - که مربوط به انسان است - زن و مرد هیچ فرقی ندارند. خب، شما ببینید در تقرب الیالله، یک زنی مثل حضرت زهرا، مثل حضرت زینب، مثل حضرت مریم هستند؛ رتبهشان، رتبههای فوق تصور امثال ماهاست... جنسیت یک امر ثانوی است، یک امر عارضی است؛ در کارکردهای زندگی معنا پیدا میکند، در سیر اصلی بشر هیچ تأثیری ندارد.» [۳]
از سوی دیگر تفاوتهای دو جنس در نقشها و قالبها نیز مورد توجه است:
«من متأسّفم که گاهی خود خانمها، خود بانوان، روی این مسئله حسّاسیّت نشان میدهند که ما با مردها چه فرقی داریم؟ خب بله، در خیلی از مسائل هیچ تفاوتی نیست. نگاه اسلام نسبت به زن و مرد، نگاه انسان است؛ در مسئلهی انسانیّت، سِیر مقامات معنوی، استعدادهای فراوان فکری و علمی هیچ تفاوتی نیست، امّا قالبها دو قالب است: یک قالب برای یک کار و یک صنف کار است، یک قالب برای یک کار دیگر است؛ البتّه کارهای مشترکی هم وجود دارد. [آیا] این خدمت است که ما بیاییم یکی از این دو قالب را از منطقهی اختصاصی خودش بکشیم بیرون، ببریم در منطقهی اختصاصی آن قالب دیگر؟ این کاری است که غربیها دارند میکنند.» [۴]
زن در این الگو در عین اینکه عنصری «در حاشیه و دست دوم» نیست، «ابزار تمتع و سوءاستفاده»ی دیگران و بهرهبرداریهای غیرانسانی نیز نیست. زنی که ذیل این انقلابِ الهی ظهور کرد تعریفی جدید از زن ارائه داده است. تعریفی که جهانی و بنبستشکنِ معضلات زنان در عصر مدرن است:
«در انقلاب اسلامی و در دفاع مقدس، زنانی ظهور کردند که میتوانند تعریف زن و حضور او در ساحت رشد و تهذیب خویش، و در ساحت حفظ خانهی سالم و خانوادهی متعادل، و در ساحت ولایت اجتماعی و جهاد امر بمعروف و نهی از منکر و جهاد اجتماعی را جهانی کنند و بنبستهای بزرگ را درهم بشکنند. اقتدار و جذبهی تازهای به برکت خون این زنان مجاهد در عصر جدید، ظهور کرده است که زنان را ابتداء در جهان اسلام، تحت تأثیر قرار داد و دیر یا زود در سرنوشت و جایگاه زنان جهان، دست خواهد برد.» [۵]
در «الگویِ زن مسلمان» که براساس معرفتشناسی الهی شکل گرفته، زن «نقاط قوّت زنانه»ی خود را با «ایمان و عفت» همراه میکند و با چنین ترکیبی قادر به نقشآفرینیِ منحصربهفردی میشود و اینگونه «ارزش و تشخص زن» معنا مییابد:
«زن با نقاط قوّت زنانهی خود- که خدای متعال در وجود او به ودیعه گذاشته و مخصوص زن است- همراه با ایمان عمیق، همراه با استقرار ناشی از اتکاء به خداوند، و همراه با عفت و پاکدامنی- که فضای پیرامون او را نورانیت میبخشد- میتواند در جامعه یک نقش استثنائیِ اینگونه ایفا کند؛ هیچ مردی قادر به ایفای چنین نقشی نیست. مثل کوه استواری از ایمان، درعینحال مثل چشمهی جوشانی از عاطفه و محبت و احساسات زنانه، تشنگان و محتاجان نوازش را از چشمهی صبر و حوصله و عاطفهی خود سیراب میکند. انسانها در چنین آغوش پُربرکتی میتوانند تربیت شوند. اگر زن با این خصوصیات در عالمِ وجود نبود، انسانیت معنا پیدا نمیکرد. این، معنای ارزش زن و تشخص زن است؛ چیزی که مغز متحجرِ مادی غربیها نمیتواند آن را بفهمد.» [۶]
* ظلم و تحقیر به اسمِ آزادی
نگاه انقلاب اسلامی به مقولهی زنان درست در مقابل نگاه غربی قرار دارد. فرهنگ غربی با ایجاد یک «نامُعادله» در مسئلهی زنان عملا این قشر را وسیلهی «انتفاع» و بهرهبرداریهای گوناگون قرار داده است:
«یک نامعادلهای را بتدریج به وجود آوردهاند؛ یک طرف ذینفع، یک طرف مورد انتفاع؛ بشریت را اینجوری تقسیم کردهاند. طرفِ ذینفع مرد است، طرفِ مورد انتفاع عبارت است از زن. این به طور آرام، با تدریج، با شیوههای گوناگون، با تبلیغات مختلف، در طول دهها سال در جوامع غربی در درجهی اول، و بعد در جوامع دیگر جا افتاده. شأن اجتماعی زن را اینجوری معرفی کردند... لذا در فرهنگ غربی اگر زن بخواهد در جامعه نمود پیدا کند، شخصیت پیدا کند، حتماً باید از جذابیتهای جنسیِ خودش چیزی را ارائه بدهد.» [۷]
این فرهنگ است که «بُحرانِ زن» در جهانِ امروز را به وجود آورده است:
«شاید تعبیر «بحران زن»، تعبیر تعجبآوری باشد. امروز مسئلهی بحران آب و هوا، بحران آب، بحران انرژی، بحران گرم شدن زمین، به عنوان مسائل اصلی بشریت مطرح میشود؛ اما هیچکدام از اینها مسائل اصلی بشریت نیست. بیشترِ آن چیزهائی که مشکلات اصلی بشریت است، برمیگردد به مسائلی که ارتباط پیدا میکند با معنویت انسان، با اخلاق انسان، با رفتار اجتماعی انسانها با یکدیگر؛ که یکی از آنها مسئلهی زن و مرد، جایگاه زن، مسئلهی زن و شأن زن در جامعه است؛ که این حقیقتاً یک بحران است.» [۸]
دستاورد این نگاهِ غرب به زن نیز عملا چیزی جز «ظلم و تحقیر» نبوده و بر این اساس رهبر انقلاب همواره از نگاه انتقادی و دستِ بالای انقلاب اسلامی در این زمینه سخن گفتهاند:
«از من سؤال کردند که شما در مقابل آنچه که غربیها دربارهی مسئلهی زن در کشور میگویند، چه دفاعی دارید؟ من گفتم: ما دفاع نداریم، ما هجوم داریم! ما در مسئلهی زن، از غرب طلبگاریم؛ ما مدعی غربیم؛ آنها هستند که دارند به زن ظلم میکنند، زن را تحقیر میکنند، جایگاه زن را پائین میآورند؛ به اسم آزادی، به اسم اشتغال، به اسم مسئولیت دادن، آنها را مورد فشارهای روحی، روانی، عاطفی و اهانت شخصیتی و شأنی قرار میدهند؛ آنها باید جواب بدهند.» [۹]
* غلبه بر الگویِ مادی
اما امروز و با گذشت سالیانی از انقلاب اسلامی همچنان کشمکشی جدی و اساسی بین «الگویِ زن مسلمان» با «الگویِ مادی غربی» در جریان است. غربیها همواره در تلاشند نگاه و عملکرد غلطِ خود را در دنیا رایج کنند و در این مسیر هوچیگریهای تبلیغاتی و رسانهای را همواره در دستور کار دارند:
«غربیها نسبت به مسئلهی زن بد فهمیدند، بد عمل کردند و همان فهم بد و غلط و عمل گمراهکننده و مهلک خودشان را بهصورت سکّهی رایج در دنیا مطرح کردند. علیه هر کسی هم که بر ضدّ نظر آنها حرف بزند، دستگاه تبلیغاتی وسیع آنها هوچیگری میکند، مجال حرف زدن هم به کسی نمیدهد.» [۱۰]
«تثبیت و نهادینهسازی الگویِ زن مسلمان» با تمسک به الگوهای برجستهی دینی و غلبه بر فرهنگ منحطِ غربی در مسئلهی زنان، مأموریتی مهم و کلان برای زنان مسلمان و انقلابیِ ایران است:
«زن ایرانی در ایران اسلامی، باید کوششش این باشد که هویّت والای زن اسلامی را آنچنان زنده کند که چشم دنیا را به خود جلب کند. این امروز وظیفهیی است بر دوش زنان مسلمان... الگوی زن را نشان بدهند؛ بگویند زن مسلمان زنی است که هم دین خود را، حجاب خود را، زنانگی خود را، ظرافتها و رقّتها و لطافتهای خود را حفظ میکند؛ هم از حق خود دفاع میکند؛ هم در میدان معنویت و علم و تحقیق و تقرّب به خدا پیشروی میکند و شخصیتهای برجستهای را نشان میدهد و هم در میدان سیاسی حضور دارد. این میشود الگویی برای زنان. شما بدانید زنان مسلمان در بسیاری از نقاط دنیا امروز به شما نگاه میکنند و از شما یاد میگیرند.» [۱۱]
در این فضا «پرکردن خلأهای نظری» و «نظریهپردازی» با استفاده از «تعالیم اسلام» ضروری است:
«ما باید در این زمینه، خلأهای نظری را پر کنیم.... باید در این بررسیها، از دارائیهای علمی خودمان - که کم هم نیست - استفاده کنیم. دهها نظریه و الگوی مترقی در همین زمینهی زن و خانواده میشود استخراج کرد. اینها نظریهپردازی بشود، تئوریزه بشود، با جوانبش، با اجزایش، تدوین بشود و ارائه بشود. اینها کارهای میانمدت و بلندمدتی است که حتماً بایستی انجام بگیرد. تعالیم ناب و مترقی اسلام در قرآن و حدیث باید مورد استفاده قرار بگیرد.» [۱۲]
و یکی از الزامات مهمی که در مسیرِ این حرکت باید مورد توجه جریان انقلابی و اسلامی قرار بگیرد «خالی کردن ذهن از کلیشههای افکار غربی و رد مرجعیت آن» دربارهی مسئلهی زن است:
«اگر ما میخواهیم دربارهی مسئلهی زن درست فکر کنیم و درست حرکت کنیم و دچار خطا نشویم، باید ذهنمان را از حرفهای کلیشهای فراوردهی غربیها بکلّی خالی کنیم... اگر میخواهید دربارهی مسئلهی زن راهبرد درست را پیدا کنید و این راهبرد را با اجرائیّات و الزامات اساسی آن همراه کنید و در بلندمدّت پیش بروید و به نتیجه برسید، باید ذهنتان را از تفکّرات غربی در مورد زن تخلیه کنید. نمیگویم بیاطّلاع بمانیم، نه؛ ما طرفدار بیاطّلاعی نیستیم، بنده طرفدار آگاهی و آشنایی هستم، امّا مرجعیّت آن افکار را بکلّی رد کنیم. افکار غربیها، نظرات غربیها، در زمینهی مسئلهی زن مطلقا نمیتواند مایهی سعادت و هدایت جامعهی بشری باشد... پایه و ریشه و اساس تفکّرات غربیها چون مادّی است، غلط است.» [۱۳]
البته نقشآفرینان اصلی این عرصه «خودِ بانوان» هستند:
«عمدهی کار را خود بانوان باید انجام بدهند. شما هستید که میتوانید فکر کنید، اندیشهورزی کنید، مطالعه کنید، معضلات را در مقام نظر و اندیشه حل کنید و در مقام عمل راهکار اجرائی ارائه بدهید. این، کار را بسیار آسان و نزدیک خواهد کرد.» [۱۴]
نکتهی مهم اینکه امروز جمهوری اسلامی توانسته با اتکاء به مبانی الهیِ خود زنان توانمندی را در عرصههای گوناگون تربیت کند. تربیت این زنان فرصتی مهم برای پیشبرد حرفِ حق انقلاب اسلامی در موضوع زنان و فائق آمدن بر فرهنگ غلط غربی است. نگاه آیت الله خامنهای به موفقیت در این عرصه نگاهی خوشبینانه است به شرط آنکه «تلاشِ مستمر» و «عدمِ غفلت از ضعفها» را به صورت جدی در دستور کار قرار دهیم:
«این همه زنان دانشمند، استاد در رشتههای مختلف علمی، در علوم حوزوی، در علوم دانشگاهی همه نشاندهندهی موفقیت جمهوری اسلامی است. نگاه من، این نگاه است. این نگاه، دل را به آینده امیدوار میکند. ما با همین حرکت و با همین شتاب انشاءاللَّه پیش برویم، قطعاً خواهیم توانست بر فرهنگ غلط غربی و رائج در دنیا فائق بیائیم. باید کار کرد، باید تلاش کرد، باید دنبالگیری کرد. نگاه، نگاه خوشبینانه است؛ منتها این نگاه خوشبینانه نباید مانع بشود از اینکه ضعفها را ببینیم.» [۱۵]
[۱] - بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم ۱۳۸۴/۳/۲۵
[۲] - پیام به کنگرهی «هفت هزار زن شهید کشور» ۱۳۹۱/۱۲/۱۶
[۳] - بیانات در سومین نشست اندیشههای راهبردی ۱۳۹۰/۱۰/۱۴
[۴] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان برگزیده کشور ۱۳۹۳/۱/۳۰
[۵] - پیام به کنگرهی «هفت هزار زن شهید کشور» ۱۳۹۱/۱۲/۱۶
[۶] - بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم ۱۳۸۴/۳/۲۵
[۷] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان نخبه ۱۳۹۰/۳/۱
[۸] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان نخبه ۱۳۹۰/۳/۱
[۹] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان نخبه ۱۳۹۰/۳/۱
[۱۰] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان برگزیده کشور ۱۳۹۳/۱/۳۰
[۱۱] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان ۱۳۷۹/۶/۳۰
[۱۲] - بیانات در سومین نشست اندیشههای راهبردی ۱۳۹۰/۱۰/۱۴
[۱۳] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان برگزیده کشور ۱۳۹۳/۱/۳۰
[۱۴] - ببیانات در دیدار جمعی از بانوان نخبه ۱۳۹۰/۳/۱
[۱۵] - بیانات در دیدار جمعی از بانوان نخبه ۱۳۹۰/۳/۱