«ضربه را با ضربه پاسخ مىدهیم»
بازخوانی مواضع آیتالله خامنهای درباره توطئه کاهش قیمت نفت در بحبوحهی جنگ تحمیلی
سقوط ناگهانی قیمت نفت در اواسط دهه ۸۰ میلادی، سومین تحول ناگهانی بازار جهانی نفت، پس از افزایش بهای سالهای ۷۴-۱۹۷۳ و صعود مجدد قیمتها در ۸۰-۱۹۷۹، بهشمار میآید. در دهه ۷۰ میلادی، افزایش قیمت نفت (با برنامههای اوپک)، سرمایه مالی فراوانی را به خزانه کشورهای فروشنده نفت سرازیر کرد. طبیعی بود که افزایش قیمت، به هیچ وجه نمیتوانست مطلوبِ خریداران و نیازمندان نفت منطقهی غرب آسیا و شمال آفریقا باشد. در این شرایط بود که انقلاب اسلامی ایران، تنها یک سال مانده به فرارسیدن دهه ۸۰ میلادی، به وقوع پیوست و جهتگیری سیاست داخلی و خارجی ایران را دستخوش چرخشی ۱۸۰ درجهای کرد. آغاز جنگ تحمیلیِ بعثیون عراق علیه ایران و مقاومت غیرتمندانه ملت علیه متجاوزان، بیش از پیش توجهات را به منطقه، نفت و نظام انقلابی ایران متمرکز کرد.
اوپک -«جمعِ نفتیهای بزرگ جهان»-، که دهه ۷۰ را با قدرتنمایی گذرانده بود، این بار نتوانست وحدت نظر اعضای خود را حفظ کند. برخی اعضای اوپک، در بحران کاهش قیمت نفت در دهه ۸۰ میلادی، بیتوجه به منافع بلندمدت خود و دیگر کشورهای عضو، نسبت به فروش انبوه نفت در بازارهای جهانی، با شرایط آسان و قیمت ارزان و متجاوز از سهمیه تعیینی خود اقدام کردند. عمق این اختلافات زمانی خود را آشکارتر نشان داد که گمانهزنیها به واقعیت نزدیک و نزدیکتر میشد: تضادهای ایدئولوژیک انقلاب نوخاسته اسلامی مردم ایران با ایدئولوژی حاکم بر برخی کشورهای همسایه، داشت معادلات «اقتصادی» را، به معادلات «سیاسی» تبدیل میکرد.
جمهوری اسلامی ایران، از همان آغاز روند کاهش قیمت نفت، تحولات جهانی را بادقت فراوانی زیرنظر گرفت. در این میان، آیتالله سیدعلی خامنهای، در مقام ریاست جمهوری اسلامی ایران، موثرترین زبان گویای جمهوری اسلامی در سراسر روند حوادث نفت بود. آیتالله خامنهای، افزون بر آن که به عنوان بالاترین مسئول کشور پس از بنیانگذار انقلاب حضرت امام خمینی رحمهالله، نظارت و هدایت اداره کشور را برعهده داشتند، در سخنرانیها و گفتگوهای گوناگون خود به این معضل ناگهانی واکنش نشان میدادند. تحلیلها و تببینهای آیتالله خامنهای، حکایت از «توطئه»ای داشت که در بحبوحه حوادث جنگ تحمیلی، قصد داشت بزرگترین منبع درآمد کشور انقلابی و درحال دفاع ایران را با سختیهای متعددی روبرو کند؛ توطئهای که در وهله اول، ردپای کشورهای فرامنطقهای در آن بهروشنی دیده میشد: «مسألهى نفت همانطور که قبلا هم گفتیم یک توطئهى تمام عیار است. در درجهى اول علیه جمهورى اسلامى و برخى کشورهاى مترقى دیگر در این منطقه و در درجهى بعد علیه همهى ملتها و همهى کشورهاى تولیدکنندهى نفت. پدیدآورندهى این توطئه هم در اصل دولت انگلیس است که در بحبوحهى این پیروزى رزمندگان اسلام که احتمال مىدادند به خاطر این پیروزى یک قدرى وضع نفت از لحاظ خریداران دچار دشوارى بشود و قیمت نفت بالا برود، براى پیشگیرى و مقابلهى با این احتمال بالا رفتن قیمت، باز در این بحبوحه قیمت را پائین آورد.» [۱۳۶۴/۱۱/۲۵]
در این میان، خبرهایی به گوش مسئولان جمهوری اسلامی میرسید که بعضی کشورهای عضو اوپک، بهدلایلی قصد همراهی با سیاست کاهش قیمت نفت را دارند. آیتالله خامنهای در یکی از خطبههای نماز جمعه، از این اقدامات پنهان در حضور ملت پرده برداشتند:
«این یک توطئهى استکبارى بزرگ است و ما احتمال مىدهیم البته به صورت یقین نمىگوئیم و کسى را هم متهم نمىکنیم فعلا، اما احتمال مىدهیم که در داخل اوپک هم برخى از تولیدکنندگان با این توطئهى جهانى که علیه اوپک هست متأسفانه همکارى کرده باشند. خدا کند این احتمال درست نباشد و ما این را درست نفهمیده باشیم و الا کار مشکل خواهد شد براى آن کشورها و آن دولتهایى که یک چنین توطئهى خبیثانهاى را علیه اوپک و علیه ملتهاى خودشان با دشمنان این ملتها در آن همدستى کرده باشند؛ این یک توطئه است. ما تلاش اصلى خودمان را در این راه گذاشتیم که با این توطئه مقابله کنیم و مقابله هم کردیم.» [همان]
این در حالی بود که در همان هنگام، برخی دیگر از کشورهای عضو و حتی فروشندگان نفت خارج از اوپک مانند کشورهای آمریکای لاتین از وضع به وجود آمده ناراضی بودند.: «بیشتر کشورهاى عضو اوپک از این وضع ناراحتند. فرستادههایى که ما فرستادیم که به کشورهاى آفریقائى که تولیدکنندهى نفت بودند، چه به کشورهاى امریکاى لاتین، مثل ونزوئلا و مکزیک که تولیدکنندهى نفت بودند، اگر چه بعضیشان عضو اوپک هم نیستند و هیأتهایى که بعدا هم مىفرستیم به کشورهاى دیگر همه این حقیقت را به ما نشان مىدهد که بیشتر این کشورهاى تولیدکنندهى نفت از این وضع ناراحتند. یعنى میلیونها انسان از این توطئه ضربه خواهند دید و ضرر خواهند کرد.» [همان]
با این حال، آیتالله خامنهای، تنها ده روز پس از خطبه نماز جمعه تهران، در یک گفتگوی رادیویی، درباره برخی عناصر دخیل در بحران نفتی، صریحتر صحبت کردند: «چیزى که مایهى تأسف ماست این است که متأسفانه برخى از اعضاى اوپک در این کار در این توطئه برخورد قوى و قاطع لازم را نکردند و حتى قرائنى وجود دارد که به ما مىگوید که اینها در اصل این توطئه شرکت هم داشتند، و ما نمىتوانیم به آسانى از سر این قضیه بگذریم. برخى از کشورها در برخورد با این توطئه خوب آمدند مثل کشورهاى الجزائر و لیبى که در این اجلاس سهجانبهاى که با ما داشتند مواضعشان را به صورت قاطع اعلام کردند، لکن برخى دیگر از کشورها مثل عربستان و کویت متأسفانه هیچگونه همکارى و همراهى در این مورد نکردند. حتى سعودیها اعلان کردند که در مورد فروش نفت خودشان، خودشان تصمیمگیرنده هستند و پاىبند به تعهدات اوپک نیستند در حالی که پاىبند بودن عربستان به تعهدات اوپک این براى عربستان ضررى ندارد، این براى آنها فایده دارد.» [مصاحبه رادیویی، ۱۳۶۸/۱۲/۵]
جمهوری اسلامی، در برابر این ناسازگاری برخی کشورهای عضو اوپک با منافع مجموعه کشورهای فروشنده نفت، بهشدت کوشید که در ابتدا، «خیرخواهانه» عمل کند. استدلال این بود که ضربه به اوپک به هر دلیلی، به کشور ضربهزننده هم آسیب خواهد زد و کاهش قیمت نفت برای عاملان آن هم خطرناک خواهد بود:
«آنچه که عربستان دارد مىگوید که مىخواهد انجام بدهد، یعنى خودش تنها تصمیمگیرى بکند، در میزان تولیدش و در مورد قیمت، این به زیان خود عربستان هم هست. اگر آنها پاىبند به تعهدات اوپک بمانند و همکارى با اوپک را نقض نکنند، این به زیان آنها نیست به نفعشان هست. البته این برخورد با اوپک یک برخورد غیرقابل تحملى است این ضربهاى به اوپک است، ضربهاى به ملتهاى اسلامى است و ما باید بگوئیم ضربه را با ضربه پاسخ مىدهیم. ما نمىتوانیم در مقابل این قضیه بىتفاوت بمانیم. به خصوص که این به ما فقط مربوط نمىشود، بسیارى از ملتهاى اوپک از ما خیلى بیشتر ضربه مىبینند.» [همان]
با این حال، این خیرخواهی باعث نمیشد که موضع قاطعانه نظام انقلابی ایران پنهان بماند. آیتالله خامنهای، همان موقع هشدار دادند که جمهوری اسلامی، حربههای قاطعتری هم برای مقابله با این جریان در اختیار دارد:
«ما مرز طولانىاى در آبهاى خلیج فارس داریم و مجوز هم براى این که در این زمینهها اقدام قاطعى بکنیم از لحاظ افکار عمومى عالم و از لحاظ قوانین بینالمللى وجود دارد. زیرا که برخى از کشورها اعلان کردند و قبول کردند که براى عراق نفت مىفروشند. عراق یک کشور در حال جنگ هست با ما و همانطور که همهى دنیا قبول دارند که ما کشتىهاى تجارتى را در تنگهى هرمز و در گذرگاه این کشتىها مىتوانیم بازرسى کنیم تا ببینیم که آیا براى عراق چیزى دارد یا ندارد و همینطور همه قبول خواهند کرد اگر ما یک روزى تصمیم بگیریم که نفتى را که براى عراق فروش مىرود مصادره کنیم یا روى آن نظارت داشته باشیم. بنابراین همانطور که ملاحظه مىکنید این کشورها که الان دم از ناسازگارى با اوپک مىزنند خیلى هم آسیبپذیر هستند. ما مایل هستیم که باز هم به این کشورها توصیه کنیم، تأکید کنیم که همکارى با اوپک را بر عدم همکارى با اوپک ترجیح بدهند، زیرا که این متضمن نفع خود آنهاست و نفع اوپک هم هست.» [همان]
این قاطعیت، تنها به اعلام موضع مسئولان کشور محدود نبود. آیتالله خامنهای در دیدار با دانشجویان دانشگاه تهران، و در پاسخ به دانشجویی که از «فعالنبودن سیاست خارجی کشور» انتقاد میکرد، برخی از اقدامات قاطع مسئولان وزارت خارجه در مقابله با توطئه کشور همسایه را به عنوان شاهد، بیان کردند:
«در حدود شاید پنجاه پیک، حدودا، پنجاه پیک ما به کشورهاى مختلف از طریق وزارت خارجه فرستادیم و این کارى است که وزارت خارجه طبعا مىکند دیگر، البته عدهاى با پیام من رفتند، عدهاى با پیام وزیر خارجه رفتند، شاید چند نفرى با پیام آقاى نخستوزیر رفتند و پیامهاى مختلف به کشورهاى مختلف نه، تلاششان خیلى خوب بوده و محافظهکارانه هم نیست. ما عربستان سعودى همین اخیرا باز ما چون از آن روز تا حالا سه هیأت از طرف ما به عربستان سعودى رفتند، سه پیک. هرکدام رفتند درباره نفت و درباره جنگ مطالبى را گفتند، همین آخرى که رفت آنجا جورى حرف زده که برادر پادشاه عربستان سعودى گفته شما مىخواهید تهدید کنید ما را؟ اگر تهدید مىکنید من حاظر نیستم گوش کنم، ایشان گفته که نه حالا شما گوش کنید به نفعتان است به صرفهتان است که گوش کنید و ادامه داده همان حرفها را مجددا گفتند یعنى لحن خیلى قوى و قاطع، البته ما تهدید نمىخواهیم بکنیم کسى را، این را من بگویم و ما اعلام هم خواهیم کرد موضع رسمى ما این است. ما کشورهاى منطقه را نمىخواهیم تهدید کنیم، اینها با جوسازى مىخواهند اینجور وانمود کنند که ایران ما را تهدید کرده و در مقابل تهدید از آمریکا امتیاز بگیرند، کمک بگیرند یا نیروى نظامى درست کنند و عملا ما را تهدید کنند.» [بیانات در پاسخ به سوالات در دانشگاه تهران، ۱۳۶۴/۱۲/۱۴]
ماهیت حوادث امروز نفت جهان، چندان هم متفاوت از ماهیت حوادث بیست و چند سال پیش نیست. حضرت آیتالله خامنهای، همان موقع بهترین راه کاهش خسارات چنین اقدامات خصمانهای را تنها و تنها در نگاه به درون و استقلال اقتصادی میدیدند:
«نفت اپک ... تأثیر تعیینکنندهاى درحیات دنیا -نمیشود گفت در اقتصاد دنیا- اصلا در حیات جهان داشت، اینجور دارند ضدش [عمل] میکنند، و ناگهان قیمت را ازبیستوشش [دلار] آوردند به نصف... یعنى دنیا اینجور است، دنیا بىرحم است حتى در مقابلهى با اپک - که تشکیلاتى است با آن عظمت و یک عده صادرکنندهى محکم که اینها دنیا را دارند اداره میکنند- اینجور با آن بازی میکنند و لهاش میکنند. بنابراین ما باید حساب کار خودمان را داشته باشیم.» [دیدار با وزیر، معاونان و مشاوران وزارت معادن و فلزات، ۱۳۶۴/۱۲/۱۵]
این همان راهحلی است که امروز هم بهترین و موثرترین راهکار کاستن از اثرات اقدامات خصمانه همیشگی برخی دشمنان است:
«بارها ما گفتهایم کارى کنید که وابستگى مالى کشور به نفت کم و کم و کمتر بشود؛ خب، شما ملاحظه میکنید در ظرف مدت کوتاهى قیمت نفت را به نصف میرسانند. وقتى ما وابسته به نفت باشیم، مشکل براى ما درست میشود؛ این فکر را باید کرد. از جملهى بزرگترین مسئولیتهاى مسئولین کشور همین است که کارى کنند اگر دشمن دلش نخواست تحریم را بردارد، به رونق کشور و پیشرفت کشور و رفاه مردم ضربهاى وارد نشود؛ راه آن چیست. راه آن این است که مراجعه کنیم به درون کشور، به درون ملت، از نیروهاى درونى کشور استفاده کنیم.» [بیانات در دیدار مردم قم، ۱۳۹۳/۱۰/۱۷]
پوستر/زندگی به سبک منتظر
دیدار رئیس جمهوری ونزوئلا با رهبر انقلاب
حضرت آیت الله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر امروز (شنبه) در دیدار آقای نیکلاس مادورا رئیسجمهوری ونزوئلا، با تجلیل از مواضع و اقدامات ونزوئلا بخصوص در مقابله با رژیم صهیونیستی، علت دشمنی جبهه استکبار با ونزوئلا را پافشاری بر همین مواضع شجاعانه و اثرگذاری راهبردی در منطقه امریکای لاتین خواندند و خاطرنشان کردند: تصمیم قطعی جمهوری اسلامی ایران، ادامه و افزایش همکاریهای همه جانبه با ونزوئلاست.
حضرت آیت الله خامنهای در این دیدار از آقای هوگو چاوز رئیسجمهور فقید ونزوئلا بعنوان دوست خوب ایران یاد کردند و با اشاره به روابط نزدیک دو کشور خطاب به آقای مادورا گفتند: شما نیز در دوره مسئولیت خود این همکاریها را ادامه داده و با شجاعت بر مشکلات و توطئههای تحمیلی دشمنانتان فائق آمدید.
رهبر انقلاب همچنین کاهش عجیب قیمت نفت در یک مدت کوتاه را حرکتی سیاسی و غیر اقتصادی خواندند و افزودند: دشمنان مشترک ما از نفت بعنوان یک حربه سیاسی استفاده میکنند و قطعاً در این کاهش شدید قیمت نفت نقش دارند.
ایشان با تأیید توافقات صورت گرفته میان رؤسای جمهور ایران و ونزوئلا برای مقابله هماهنگ با کاهش قیمت نفت خاطرنشان کردند: البته همکاریهای دو کشور منحصر به مسائل نفتی نیست و باید سطح مبادلات و سرمایهگذاریهای میان دو کشور را که اکنون کمتر از حد انتظار است، افزایش داد.
حضرت آیت الله خامنهای در ادامه با تجلیل از مقاومت، مواضع و اقدامات ونزوئلا در عرصه منطقهای و بینالمللی گفتند: کشورهای امریکای لاتین در واقع عمق استراتژیک ونزوئلا هستند و آرمانهای ونزوئلا موجب بیداری بسیاری از ملتهای آن منطقه شد، که علت دشمنی امریکا با دولت و ملت ونزوئلا نیز همین مسئله است.
رهبر انقلاب در همین زمینه به مواضع بسیار خوب دولت ونزوئلا در جنگ 51 روزه غزه و همچنین سخنان رئیسجمهور ونزوئلا در این دیدار اشاره کردند و افزودند: رژیم صهیونیستی در دنیا و بخصوص در میان ملتهای منطقه ما، کاملاً منفور است و مواضع شجاعانه شما علیه این رژیم، دوستان زیادی برای شما در بین ملتها پدید خواهد آورد.
ایشان همچنین با آرزوی موفقیت برای دولت ونزوئلا، خطاب به آقای مادورا تأکید کردند: شما جوان و برخوردار از عزم و اراده هستید و تصمیم قطعی جمهوری اسلامی نیز ادامه و افزایش همکاریهایی است که سالهاست بین دو کشور آغاز شده و استمرار و تقویت آنها به نفع هر دو کشور است.
در این دیدار که آقای روحانی رئیس جمهور نیز حضور داشت، آقای نیکلاس مادورا رییس جمهور ونزوئلا با تشکر از کمکها و حمایتهای جمهوری اسلامی ایران، گفت: آقای چاوز همواره در سخنان خود، رهنمودهای جنابعالی را یادآوری میکرد و احترام ویژهای برای ملت، جایگاه و تاریخ ایران قائل بود و ما نیز همچون او، ایران را خانه خود میدانیم.
وی اعتماد بین دو کشور را سرمایهای ارزشمند برای توسعه روابط دانست و افزود: باید با استفاده از توانمندیها و ظرفیتهای دو کشور، در مسیر توسعه جهشی روابط گام برداریم.
رییس جمهور ونزوئلا در ادامه با اشاره به افت جهانی قیمت نفت گفت: در تلاش هستیم که اجماعی را برای کنترل قیمت نفت میان کشورهای عضو اوپک و همچنین دیگر کشورهای صادرکننده نفت از جمله روسیه ایجاد کنیم تا با همکاری و بهرهگیری از مکانیسمهای نوین، قیمت نفت را به حد قابل قبولی بازگردانیم.
آقای مادورا در بخش دیگری از سخنان خود به مسئله فلسطین اشاره و تأکید کرد: فلسطین یکی از آرمانهای اصلی بشریت است و ملت و دولت ونزوئلا، خود را مدیون آرمان فلسطین می داند و اطمینان داریم که روزی، فلسطین آزاد خواهد شد.
رئیسجمهور ونزوئلا همچنین گفت: فلسطین قربانی سیاستهای استکباری و ویرانگر دولت امریکا شده و دولت امریکا تلاش میکند چهره ضد بشری و سلطهگر خود را پشت هزار چهره موجه پنهان کند.
بیانات رهبری در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بینالمللى وحدت اسلامى
بسماللهالرّحمنالرّحیم(۱)
میلاد مسعود حضرت نبیّ مکرّم اسلام و میلاد امام صادق (علیهماالصّلاةوالسّلام) را به همهی حضّار محترم تبریک عرض میکنم. مسئولان کشور تشریف دارند؛ میهمانان عزیز هفتهی وحدت حضور دارند؛ سفرای محترم کشورهای اسلامی در جلسه تشریف دارند؛ بر همهی شما این عید سعید و بزرگ مبارک باد. همچنین تبریک عرض میکنم به عموم ملّت ایران و ملّتهای مسلمان، امّت اسلامی، و نیز به همهی آزادگان عالم؛ انسانهایی که برای آنها مسئلهی آزادگی و انسانیّت دارای ارزش است؛ چون امروز میلاد پیامبر علم است؛ پیامبر علم، پیامبر عقل، پیامبر اخلاق، پیامبر رحمت، پیامبر وحدت و پیامبر همهی خصال بزرگ انسانی. هرکسی به این خصال انسانی دلبستگی دارد، به پیامبر اسلام عشق میورزد، احساس دلبستگی میکند.
من و شما مسلمانانی که مدّعی پیروی از این بزرگوار هستیم و به این افتخار میکنیم و در راه آن حاضریم ایستادگی کنیم و جان و مال در راه آن مصرف کنیم، احتیاج داریم به اینکه خود را دنبالهرو این تعالیم - که پیام اسلام متضمّن آن است، یعنی همین علم و عقل و حکمت و رحمت و وحدت و اخلاق و خصال انسانی که پیام پیامبر اسلام متضمّن اینها بود و حضرت ابیعبدالله جعفربنمحمّدالصّادق (علیهالصّلاةوالسّلام) گستردهترین تلاشها را برای توسعهی این مفاهیم و تحقّق این تعالیم متحمّل شد - بدانیم و برای آنها تلاش کنیم؛ این وظیفهی امروز همهی مسلمانها است. البتّه تودههای مردم دنبالهرو مسئولان کشورها هستند. دولتها، نخبگان، روشنفکران، علما، سیاستمداران و مانند اینها هستند که وظیفهی اصلی را در این میدان وسیع به عهده دارند. و من امروز وقتی نگاه میکنم به مسائل جامعهی خودمان و مسائل دنیای اسلام، میبینم اگرچه همهی این محتواهای بزرگ مهم است - برای دنیای اسلام، هم علم مهم است، هم خردورزی مهم است، هم اخلاق مهم است - لکن آنچه امروز در درجهی اوّلِ اولویّت برای دنیای اسلام قرار دارد، وحدت است. ما مسلمانها خیلی از هم دور شدیم؛ سیاستها در این زمینه، تلاش متأسّفانه موفّقی انجام دادند که مسلمانها را، دلهای گروههای مُسلم را از یکدیگر جدا کنند. امروز به وحدت احتیاج داریم.
اگر ملّتهای کشورهای اسلامی در همهی این منطقهی وسیع - که یک کسر بسیار بزرگی از جمعیّت دنیا را تشکیل میدهند - نه در جزئیّات، [بلکه] در جهتگیریهای کلّی با یکدیگر همراه باشند، دنیای اسلام به اوج ترقّی و تعالی خواهد رسید؛ [اینکه] در مسائل کلّی کنار هم دیده بشوند؛ همین دیده شدن در کنار هم تأثیر دارد. اینکه رؤسای کشورهای اسلامی یا روشنفکران کشورهای اسلامی علیه یکدیگر حرف بزنند - ولو فقط حرف باشد - دشمن را جَری میکند؛ به دشمن امید میدهد؛ همچنانکه واقعیّت امروز، همین است. همینقدر که ما ولو در اظهاراتمان کنار یکدیگر قرار بگیریم، عظمت میبخشد به دنیای اسلام؛ عظمت میبخشد به شخصیّت امّت اسلامی. هرجا نمونههایی از این اجتماع را ما مشاهده کردیم، ولو تنها، جسمها در کنار هم قرار گرفتند، دیدیم انعکاس آن در دنیا مایهی شرف و آبروی اسلام و مسلمین شد؛ مایهی آبروی پیغمبر شد. نماز عید را که میخوانیم، کنار هم قرار میگیریم، میگوییم:اَلَّذی جَعَلتَهُ لِلمُسلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صلّیاللهعلیهوآله ذُخراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَتاً وَ مَزیداً؛(۲) صِرف کنار هم قرار گرفتن جسمها در نماز، برای پیغمبر مایهی شرف است؛ برای امّت اسلامی مایهی اعزاز و احترام است. اجتماع حج همینجور است. امسال شما ملاحظه کردید در اربعین حسینی میلیونها انسان در کنار هم قرار گرفتند؛ خود این حرکت عظیم یک جمعی از مسلمانها - البتّه مخصوص شیعه نبود، سنّیها هم بودند - که در دنیا انعکاس پیدا کرد، تعظیم کردند؛ تجلیل کردند؛ آن را بزرگترین گردهمایی عالم به حساب آوردند؛ چه کسانی؟ آنهایی که دارند مسائل اسلامی را رصد میکنند.
من همینجا مناسب میدانم و لازم میدانم بهمناسبت یاد از آن اجتماع عظیم، از دولت عراق، ملّت عراق، عشایر عراق که در این آزمون بسیار مهم فداکاری کردند، خدمت کردند، کَرم و بزرگواری نشان دادند، تشکّر کنم. حادثهی عجیبی بود حادثهی امسالِ اربعین کربلا. این راه را دشمنان اسلام و دشمنان اهلبیت به خیال خود مسدود کرده بودند. ببینید چه حرکت عظیمی اتّفاق افتاد! وقتی حتّی جسمها در کنار هم قرار میگیرد، اینجور انعکاس پیدا میکند. اگر ما با هم باشیم، کشورهای اسلامی، ملّتهای مسلمان - سنّی و شیعه و فِرَق مختلف تسنّن و تشیّع - با یکدیگر دلهایشان صاف باشد، نسبت به یکدیگر سوءظن نداشته باشند، سوءنیّت نداشته باشند، به یکدیگر اهانت نکنند، ببینید در دنیا چه اتّفاقی خواهد افتاد؛ چه عزّتی برای اسلام درست خواهد شد! وحدت؛ وحدت.
امروز، هم در بین اهل سنّت، هم در بین شیعه، دستهایی در کار است برای اینکه اینها را از هم جدا کند؛ همهی این دستها هم اگر جستجو کردید، میرسد به مراکز جاسوسی و اطّلاعاتی دشمنان اسلام؛ نه دشمنان ایران، نه دشمنان شیعه فقط؛ دشمنان اسلام. آن تشیّعی که ارتباط به امآیشش انگلیس داشته باشد، آن تسنّنی که مزدور سیآیای آمریکا باشد، نه آن شیعه است، نه آن سنّی است؛ هر دو ضدّ اسلامند. ما ۳۵ سال است در جمهوری اسلامی این فریاد را داریم میزنیم؛ فقط هم نمیگوییم، عمل میکنیم. کمکی که جمهوری اسلامی به برادران خود در دنیای اسلام تا امروز کرده است، اغلب کمکی بوده است که به برادران اهل سنّت کرده است. ما در کنار فلسطینیها ایستادیم، در کنار مردم مؤمن کشورهای منطقه ایستادیم، چون میدانستیم مسئلهی وحدت، امروز در رأس مسائل اسلامی است. من توصیه میکنم، اصرار میکنم به علمای اعلام، به روشنفکران دنیای اسلام، به سیاستمداران دنیای اسلام، اینقدر دم از تفرقه نزنند. یک عدّهای در دنیا دارند پول خرج میکنند برای اسلامهراسی، برای اینکه چهرهی اسلام را در دنیا خراب کنند، [آنوقت] ما هم در درون خودمان سعی کنیم چهرهی یکدیگر را خراب کنیم، تخریب کنیم، مردم را از یکدیگر بترسانیم! این خلاف حکمت است، خلاف سیاست است.
من شنیدم بعضی از دولتهای منطقه، سیاست خارجی خودشان را بر مبنای معارضهی با ایران قرار دادهاند! چرا؟ این خلاف عقل است، خلاف حکمت است، این کار کار ابلهانهای است. چرا انسان یکچنین اشتباه بزرگی را مرتکب بشود؟ ما بعکس؛ ما سیاست خارجی خودمان را مبتنی کردیم بر دوستی و برادری و ارتباط با همهی کشورهای مسلمان و کشورهای منطقه از همسایه و غیر همسایه؛ این سیاست ما است؛ ما همینجور هم عمل کردیم، همینجور هم در آینده عمل خواهیم کرد. امروز بحمدالله ملّت ایران این بصیرت، این آگاهی، این معرفت والا را یافته است که بداند مصلحت آیندهی کشورش بستگی دارد به اتّحاد اسلامی، با ملّتهای مسلمان و با کشورهای دیگر. البتّه تلاش میکنند کسانی، کوشش میکنند، سعی میکنند، اختلال ایجاد کنند، بدبینی ایجاد کنند، وسوسه بکنند لکن ملّت بحمدالله این را ملّت ما امروز فهمیده است. این فریاد امام بزرگوار ما - از قبل از پیروزی انقلاب، بعد هم از آغاز تشکیل نظام اسلامی به مسئلهی وحدت - کار خود را کرد، مردم ما آگاه شدند؛ این وظیفهی همه است. امروز باید همهی مسلمانان در اقصینقاط عالم، به امّت اسلامی بیندیشند، به وحدت اسلامی بیندیشند؛ اگر ما به امّت اسلامی فکر کردیم، منافع کشورهایمان هم تأمین خواهد شد. مصلحت دشمن این است که ما را از هم جدا کند، به یک کشور حمله کند، از کشور دیگری یارگیری کند؛ مصلحت دشمن در این است، ما نباید بگذاریم. دشمن کیست؟ دشمن، سرمایهداری آمریکا و استکبار جهانی است که امروز در رأس آن، آمریکا و صهیونیستهایند - عناصر صهیونیست - که دولت صهیونیست در فلسطین اشغالی هم یک بخشی از آن مجموعهی خطرناک و آن سرطان مهلکی است که صهیونیستها در دنیا بهوجود آوردند. در مقابل اینها بایستی ایستاد، درمقابل اینها بایستی به اسلام مراجعه کرد، به متون قرآن مراجعه کرد.
انسان میبیند و نوشتههایی را مشاهده میکند گاهی چیزهایی بعضی میگویند و مینویسند که با توجّه به آیات قرآن نوشته نشده است. قرآن میفرماید که «قولوا ءامَنّا بِاللهِ وَ مآ اُنزِلَ اِلَینا وَ ما اُنزِلَ اِلی اِبرهیمَ وَ اِسمعیلَ وَ ... و ما اوتِیَ موسی و [عیسی و ما اوتِیَ] النَّبیّون»،(۳) بعد از آنکه همهی آن شرایع قبلی را ذکر میکند که وظیفهی مسلمان این است که به آنها اعتقاد داشته باشد، بعد میفرماید: فَاِن ءامَنوا بِمِثلِ مآ ءامَنتُم به فَقَدِ اهتَدَوا.(۴) اسلام پلورالیسم را قبول ندارد؛ آنهایی که ترویج میکنند که «اسلام چون از حضرت موسی و حضرت عیسی تجلیل کرده است، قائل به پلورالیسم است» به قرآن مراجعه کنند، متون اسلامی را ملاحظه کنند؛ از روی بیاطّلاعی و از روی غفلت، یک مطلبی را ذکر میکنند؛ اسلام این است: فَاِن ءامَنوا بِمِثلِ مآ ءامَنتُم به فَقَدِ اهتَدَوا وَ اِن تَوَلَّوا فَاِنَّما هُم فی شِقاقٍ فَسَیَکفیکَهُمُ الله؛(۵) این معنای قرآن [است]. آنوقت در بین مسلمانان «حَریصٌ عَلَیکم»؛(۶) دربارهی پیغمبر میفرماید که«حَریصٌ عَلَیکم بِالمُؤمِنینَ رَءوفٌ رَحیم».(۷) نسبت به مؤمن دارای رأفت [امّا] اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَمآءُ بَینَهُم؛(۸) در مقابل کسانیکه با شما دشمنی میکنند و دشمن شما هستند «اَشِدّاء» باشید؛ یعنی سخت باشید؛ مثل خاکریزِ نرم نباشید که دشمن از هرجا خواست بتواند در شما نفوذ کند؛ مستحکم باشید، ایستاده باشید امّا «رُحَمآءُ بَینَهُم»، بین خودتان، دلهایتان با هم صاف باشد، با هم مهربان باشید؛ اسمها نتواند شما را از هم جدا کند، مرزهای جغرافیایی نتواند شما را با هم دشمن کند، مرزهای جغرافیایی نتواند ملّتها را در مقابل هم قرار بدهد؛ این از آن درسهای پیغمبر است. ما امروز - روز ولادت نبیّ اکرم - خوب است درس بگیریم؛ فقط تجلیل کردن و تعریف کردن از پیغمبر، کاری نیست که امروز از ما انتظار میرود؛ باید درس بگیریم، باید بخواهیم که آنچه را پیغمبر برای آن مبعوث شده است، تحقّق ببخشیم که عرض کردم اولویّت، امروز در دنیای اسلام اتّحاد است. امیدواریم خداوند متعال موفّق بدارد همهی ما را که به آنچه میگوییم عمل کنیم؛ پروردگارا! دنیای اسلام و امّت اسلامی را روز به روز قویتر و سربلندتر بفرما.
والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته
۱) قبل از شروع بیانات معظّمٌله، حجّتالاسلام والمسلمین حسن روحانی (رئیس جمهور) مطالبی بیان کرد.
۲) الاقبال، ص ۲۸۹، ذکر قنوت نماز عید فطر
۳) سورهی بقره، بخشی از آیهی۱۳۶؛ «بگویید: ما به خدا و به آنچه بر ما نازل شده و به آنچه بر ابراهیم و اسماعیل و... داده شده، و به آنچه به همهی پیامبران، ایمان آوردهایم...»
۴) سورهی بقره، بخشی از آیهی ۱۳۷؛ «پس اگر آنان [هم] به آنچه شما بدان ایمان آوردهاید، ایمان آوردند، قطعاً هدایت شدهاند...»
۵) همان؛ «... ولی اگر روی برتافتند، جز این نیست که سرِ ستیز [و جدایی] دارند؛ و بزودی خداوند [شرّ] آنان را از تو کفایت خواهد کرد...»
۶) سورهی توبه، بخشی از آیهی ۱۲۸؛ «...به [هدایت] شما حریص...»
۷) همان؛ «... و نسبت به مؤمنان، دلسوز مهربان است.»
۸) سورهی فتح، بخشی از آیهی ۲۹؛ «... برکافران، سختگیر [و] با همدیگر مهربانند...»
در آستانه سالگرد قیام ۱۹دی برگزار شد:دیدار مردم قم با رهبر انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در دیدار پرشور هزاران نفر از مردم قم، با اشاره به ضرورت مقابله با تلاش بیگانگان برای تحریف واقعیتهای انقلاب و به فراموشی سپرده شدن رویدادهایی مانند ۱۹ دی ۱۳۵۶ و نهم دی ۱۳۸۸ افزودند: دشمنی استکبار با ملت ایران، پایانی ندارد و مسئولان باید با تکیه بر نیروهای داخلی، حربه تحریم را از دست دشمن غیرقابل اعتماد خارج کنند و با دلبستن به نقطههای روشن حقیقی، وظایف خود را در تحقق آرمانهای درخشان انقلاب و ملت انجام دهند.
حضرت آیتالله خامنهای با تبریک ایام میلاد پیامبر عظیم الشأن اسلام صلواتاللهعلیهوآله و حضرت امام صادق علیهالسلام، قیام نوزدهم دی ۱۳۵۶ را رویدادی تاریخی، بزرگ و تعیین کننده خواندند و گفتند: انگیزههایی وجود دارد تا روزها و حوادث بزرگ و تعیینکنندهی انقلاب اسلامی و سه دههی اخیر به فراموشی سپرده شود اما تا وقتی ملت زنده است و دلهای مؤمن و دارای انگیزه و زبانهای حقگو حضور دارند، چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
رهبر انقلاب اسلامی زنده نگه داشتهشدن ۱۹ دی ۱۳۵۶، ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، ۹ دی ۱۳۸۸ و دیگر مقاطع سرنوشتساز ملت ایران را حرکتی مجاهدت آمیز خواندند و گفتند: جبهه مقابل نظام اسلامی به نسل دوم و سوم انقلاب امید بسته بود تا آنها را از انقلاب اسلامی رویگردان کند اما همین نسل سوم و جوانهای کشور بودند که حادثه عظیم ۹ دی را بوجود آوردند و آن سیلی محکم را به صورت کسانی که سعی داشتند مسیر انقلاب را با فتنه منحرف کنند، نواختند.
رهبر انقلاب اسلامی با یادآوری مجدد اهمیت تاریخی حادثه ۱۹ دی سال ۱۳۵۶ در قم، گفتند: نوزدهم دی مبدأ یک حرکت عمومی در کشور شد و ملت ایران را وارد میدان مبارزه با رژیم طاغوت کرد که در نهایت بساط رژیم ستم شاهی از این کشور برچیده شد.
حضرت آیتالله خامنهای سپس با اشاره به انگیزههایی که برای تحریف حقایق و واقعیات رژیم پهلوی وجود دارد، به چند خصوصیت آن رژیم اشاره کردند و افزودند: دیکتاتوری سیاه و استفاده از قساوت آمیزترین روشها و وحشیانهترین شکنجهها در زندانهای مخوف، یکی از خصوصیات رژیم پهلوی بود و همهی مدعیان امروز حقوق بشر نیز با تمام وجود از چنین رژیمی حمایت میکردند.
ایشان با اشاره به نقش صهیونیستها و آمریکاییها در ایجاد دستگاه جهنمی ساواک در رژیم گذشته و ایجاد خفقان شدید در کشور افزودند: افشاگریهای اخیر درخصوص زندانهای مخفی و شکنجههای سازمان سیا در آمریکا نیز نشان میهد ادعاهای آمریکاییها در حمایت از آزادی بیان به هیچ وجه با واقعیات همخوانی ندارد.
رهبر انقلاب اسلامی وابستگی ذلتآمیز به قدرتهای خارجی را یکی دیگر از خصوصیات رژیم پهلوی برشمردند و خاطرنشان کردند: در آن دوران آنچه که منافع قدرتهای بیگانه و بهویژه آمریکا، اقتضا میکرد، در سیاستها و رفتارهای داخلی، منطقهای و بینالمللی دنبال و ملت ایران بشدت تحقیر میشد.
حضرت آیتالله خامنهای افزودند: علت بغض و کینه و دشمنی تمام نشدنی آمریکاییها با ملت ایران و انقلاب اسلامی، این است که کشوری با ویژگیها و موقعیت راهبردی ایران به واسطه پیروزی انقلاب از دست آنها خارج شده است.
ایشان سومین خصوصیت رژیم پهلوی را مبتلابودن به انواع فسادهای جنسی، مالی و اخلاقی، در عالیترین سطوح حکومتی دانستند و گفتند: در آن رژیم خبیث و فاسد مردم به هیچ وجه به حساب نمیآمدند و رأی و نظر مردم هیچ اهمیتی نداشت و رابطهی مردم و حکومت بطور کلی قطع بود.
رهبر انقلاب اسلامی، بیاعتنایی به پیشرفت علمی، ترویج خودکمبینی، بزرگنمایی فرهنگ غربی، عادتدادن ذائقهی مردم به واردات بجای احیای تولید داخلی، و نابودی کشاورزی و صنایع ملی را از دیگر بخشهای کارنامهی سیاه رژیم پهلوی دانستند و خاطرنشان کردند: ملت با هوش ایران که این تحقیرها و ظلم و فسادها را مشاهده میکرد، بواسطهی یک مرد الهی که همان امام بزرگوار رحمهالله بود، پا به میدان گذاشت و در نهایت پیروز شد.
حضرت آیتالله خامنهای تأکید کردند: پیشرفتها و موفقیتهای کنونی و بیداری و جایگاه برتر ملت ایران در منطقه همه به دلیل برداشتهشدن مانع بزرگ رژیم فاسد و ظالم و وابسته پهلوی بوده است.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به آغاز دشمنی جبهه استکبار با ملت ایران پس از پیروزی انقلاب تأکید کردند: هیچکس تصور نکند دشمن از خباثت و خصومت دست برمیدارد.
حضرت آیتالله خامنهای در همین زمینه افزودند: وقتی در مقابل دشمن دچار غفلت شدید و به او اعتماد کردید دشمن فرصت میکند مقاصد خود را در کشور پیگیری کند اما اگر قوی، آماده و دشمن شناس بودید استکبار، به ناچار از خصومتورزی دست میکشد.
ایشان فشارهای امروز جبههی زورگویان جهانی به ملت ایران را ناشی از یک دشمنی تمام نشدنی برشمردند و افزودند: اگرچه هنوز تا تحقق کامل آرمانهایی همچون عدالت اجتماعی و اخلاق اسلامی راه زیادی مانده است اما برخلاف حرفهای نسنجیده و غلطی که بعضیها دربارهی بیتوفیقی ملت ایران میگویند این ملت با حرکت در مسیر آرمانها توانسته است توفیقات بسیار بزرگی به دست آورد.
رهبر انقلاب با انتقاد از کسانی که توفیقات ملت از جمله پیشرفتهای علمی را نادیده میگیرند افزودند: چرا نابخردانه، دستاوردهایی را که پایگاههای علمی جهانی نیز به آنها اذعان دارند، انکار میکنید و با سخنان غلط و غیرمنصفانه در راه پرافتخاری که مردم طی کردهاند و حتی دشمنان را مجبور به تحسین کرده است، ایجاد تردید میکنید؟
حضرت آیتالله خامنهای در اشارهای به صدر اسلام افزودند: در آن زمان نیز همه آرمانها محقق نشد اما مهم این بود که حرکت در مسیر تحقق اهداف ادامه داشت که امروز نیز ملت، همان مسیر را، با افتخار و اقتدار و ایستادگی ادامه میدهد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه سخنانشان به تبیین اولویتهای کشور و جامعه پرداختند و اتحاد و اتفاق ملی را مهمترین نیاز امروز خواندند.
ایشان تأکید کردند ایجاد تفرقه و دودستگی در میان مردم، به هر عنوان و با هر توجیه، ضد منافع ملی و ضد آرمانهاست.
حضرت آیتالله خامنهای کمک به مسئولان و دولت را وظیفهای همگانی برشمردند و با تأکید مجدد بر ضرورت نگاه به درون افزودند: دولتیها هم بدانند که تنها چیزی که میتواند آنها را به انجام وظایفشان قادر کند، تکیه بر مردم و نیروهای داخلی است.
رهبر انقلاب با اشاره به تحریمهای ظالمانه افزودند: تحریمها برای کشور مشکل ایجاد کرده اما اگر دشمن شرط برداشتهشدن آنها را، فلان مسئلهی اساسی و آرمانی از جمله دست برداشتن از اسلام و استقلال و پیشرفت علمی قرار دهد قطعاً غیرت هیچ مسئولی، قبول نمیکند.
حضرت آیتالله خامنهای افزودند: البته دشمن فعلاً به صراحت با آرمانها کاری ندارد اما اگر عقبنشینی بشود بعداً سراغ آرمانها هم میآید بنابراین باید با هوشیاری، هدف «پیشنهادها، حرفها و اقدامات دشمن» را درک کرد.
ایشان مصونکردن ایران در مقابل تحریمها را، تنها راه محدودکردن قدرت مانور دشمن خواندند و تأکید کردند: معنای واقعی اقتصاد مقاومتی همین است و تحقق این مهم، وظیفهی اصلی مسئولان کشور است.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأکید مکرر بر ضرورت قطع وابستگی به درآمدهای نفتی افزودند: مسئولان کشور و دولت نباید به دست بیگانه چشم بدوزند و بدانند حتی یک قدم عقبنشینی، پیش روی دشمن را به دنبال میآورد بنابراین باید فکری اساسی کرد و با تکیه بر ملت و نیروهای داخلی بگونهای عمل کرد که اگر دشمن تحریمها را هم برنداشت، ضربهای به پیشرفت و رونق و رفاه مردم وارد نشود.
حضرت آیتالله خامنهای در همین زمینه افزودند: باید حربه تحریم را از دست دشمن بگیرید چرا که اگر چشم به دست دشمن بدوزید تحریمها همچنان باقی خواهد ماند همانگونه که آمریکاییها، امروز با کمال وقاحت میگویند اگر در قضیهی هستهای، ایران کوتاه هم بیاید تحریمها، یکجا و همه برداشته نمیشود.
ایشان پرسیدند با این واقعیات آیا میشود به چنین دشمنی اعتماد کرد؟
رهبر انقلاب افزودند: من با مذاکره مخالف نیستم، اما معتقدم باید دل را به نقطههای امید بخش حقیقی سپرد نه به نقطه های خیالی.
ایشان در پایان سخنانشان خاطرنشان کردند: مسئولان، به لطف خدا مشغول کار هستند و همه باید به دولت کمک کنند اما دولتیها هم مراقب باشند حاشیهسازی نکنند و ضمن خودداری از بیان حرفهای غیرلازم، دو دستگی بوجود نیاورند و تلاش کنند وحدت و ایمان و همت ملت را مورد استفاده صحیح قرار دهند.
حضرت آیتالله خامنهای آینده ایران عزیز را کاملاً درخشان خواندند و افزودند: به فضل الهی راه پرافتخار تحقق آرمانها ادامه مییابد و جوانان کشور روزی را خواهند دید که دشمنان گردنکش و ظالم در مقابل آنها مجبور به خضوع شوند.
پیام تسلیت رهبری انقلاب در پی درگذشت آیتالله انصاری شیرازی
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت عالم ربانی آیتالله انصاری شیرازی را تسلیت گفتند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
رحلت عالم ربانی مرحوم آیةالله آقای حاج شیخ یحیی انصاری شیرازی رحمةاللهعلیه را به بازماندگان محترم و شاگردان و ارادتمندان این حکیم و عارف الهی تسلیت عرض میکنم.
عمر با برکت آن مرحوم یکسره با پارسائی و پرهیزگاری سپری شد و در خدمت علم و ترویج معارف الهی به کار رفت. طهارت قلب و سلامت نفس او مشهود همهی کسانی بود که وی را از نزدیک میشناختند. از خداوند متعال رحمت و مغفرتش را برای روح آن مرحوم مسألت میکنم.
سیّد علی خامنهای
۱۵/ دی/ ۱۳۹۳